چهارشنبه 1 تیر 1390ده گؤنده ریلیب
بؤلوم | شهریارŞƏHRYAR       یازار :  ARAZ

Səhəndiyyə

Şah dağım, çal papağım, el dayağım, şanlı Səhəndim,

Başı Dumanlı Səhənd’im, başı Tufanlı Səhənd’im

Başda Heydər Baba tək qarla, qırovla qarışıpsan

Son ipək telli buludlarla ufugda sarışıpsan

Savaşırkən barışıpsan

Göydən ilham alalı sırrı səmâvatə deyərsən

Hələ ağ kürkü bürün, yazda yaşıl don da geyərsən

qoradan halva yeyərsən

Döşlərində sonalar sinəsi tək şux məmələrdə

Nə şirin çişmələrin var

O yaşlı telləri yel hörmədə, aynalı Səhərdə

İşvəli eşmələrin var

qoy Yağış yağsa da yağsın, sel olub axsa da axsın,

Yanlarında derələr var

Qoy gələmgaşların uçsun fərələrlə, hamı baxsın

Başlarında herələr var, sıldırımlar, sərələr var

O ətəklərdə nə qızlar yanağı lalələrin var

quzular otlayarax neydə nə xoş lalələrin var

Ay kimi hâlələrin var

Gül çiçəktdən bezənəndə, ne gəlinler kimi nâzın,

Suların zemzemesinde, ne dərin râz-ı niyâzın

Oynayar güllü gotazın

Titreyir saz telli tek şaxələrin   çayda, çəməndə,

Yel o tellərdə gəzəndə, ne Köroğlu çalı sazın

Ördəyin xəlvət edib göldə pərilərlə çiməndə

Qol qanaddan ona ağ hövlə açar qəzməli qağzın

qış gedir, qoy gələ yazın.

Hələ novruzgülü var, qar çiçəyin var, gələcəklər

Yel yağışda yuyunub  günşlpiləndə güləcəklər

Üzlərin tez siləcəklər

Qışda keklik həvəsiylə çölə qaçdığda canavarlar

Qarda qaqqıldayarag nazlı qələmqaşların olsun

Yaz o döşlərdə nahar məndəsin açdıgda çobanlar

Bollu, südlü sürülər, daldı qavutmaşların olsun

Ad alıp səndən o şair ki, sən ondan ad alarsan

Ona hər dad verəsən yüz o muqabil dad alarsan

Tarıdan hər zad alarsan

 

Adaş oldugda sən onla daha artıx ucalarsan

O cəlalətlə DƏMAVƏND dağından bac alarsan

Şir əlindən tac alarsan

 

O da şe’rin, ədəbin şah dağıdır, şanlı Səhəndi,m

O da sən tək atıb ulduzlara şe’riyle kəməndi

O da Simorğdan almağdadı fəndi

Şe’r yazanda qələmindən görusən dür səpələndi

Sanki ulduzlar ələndi

Söz deyəndə görusən qatdı gülü, püstəni, qəndi

Yaşasın şair efendi

 

O nə şair ki dağın vəsfinə misdaq oni gördum

Mən sənin tək ucaliğ məşqinə muşşaq oni gurdum

Eşqə eşq əhlinə muştaq oni gurdum

 

O nə şair ki, xıyal mərkəbinə şuv şığıyanda

O nəhəng at ayağın tozlu bulutlarda qoyanda

Lulələnməkdədi yer göy nəcə tumar sarayanda

Görəcəksən o zamanda

Nə zaman varsa məkan varsa kəsib biçdi bir anda

Geçəcəklər gələcəklər nə bu yanda nə o yanda

Nə bilim galdi hayanda

Bax nə hörmət var onun öz demişi tuk papağında

Serini tacı əyilmiş başı durmuş qabağında

Başına savrulan inci çarığ olmuş ayağında

Vəhyidir şeri mələklərdi pıçıldır qulağında

Şəhdi var bal dodağında

 

Oda dağlar kimi şənində nə yazsam yaraşandı

Oda zalim qoparan qarla kuləklə duruşandı

Quduza zalimə qarşı sinəgərmiş vuruşandı

Amma vəchində fağır xalqı eyilmiş soruşandı

Qara millətdə hunər bulsa hunərlə araşandi

Qaralarla qarışandı

Sarışandı 

 

Gecə haqqın gözudur, tur törətmiş ocağında

əriyib yağ tək urəklərdi yanırar çırağında

 mey məhəbbədən içibdir lalə bitibdir yanağında

o bir oğlan ki , pərilər su içəllər çanağında

inci qaynar bulağında

təbI bir sevgili bulbulki , oxur gul budağında

sarı sunbul qucğında

sular əfsanədi söylər onun əfsunli bağında

səhərin çənli çağında

 

Şairin zövqi ,nə əfsunli ,nə əfsanəli bağlar

Ay nə bağlar ki əlif leylidə əfsanədə bağlar

Od yaxıb dağları dağlar

Gul gulərsə bulağ ağlar

Şairn aləmi ölməz ona aləmda zaval yox

Arzılar orda nə xatirliyə imkandı ,mahal yox

Bağ-i cənnət kimi orda ,bu haramdir bu halal yox

O məhəbbətdə məlal yox

Orda haldır daha qal yox

 

Gecələr orda gumuşdəndi ,qızıldan ,nə gunuzlər

Nə zümürrüd kimi baglardı ,nə mərmər kimi düzlər

Nə sarı telli inəklər ,nə ala gözli ökuzlər

Ay necə ay kimi üzlər

Gul ağaclari nə tavus kimi çətrin açıbalvan

Hillə kərvanıdı çöllər bəzənər sursə bu karvan

Dəvə kərvanıdı dağlar ,yuki ətləsdı bu heyvan

Sabirin şəhrinə doğru ,qatarı çəkmədə sərvan

O xıyalımdakı şirvan

 

Orda qarda yağar amma daha gullər sola bulməz

Bu təbiət o təravətdə mahaldır ola bulməz

Ömr peymanəsi orda dola bulməz

 

O üfüqlərdə baxarsan  nə dənizlər ,nə boğazlar

Nə prilər kimi quşlar qonub uçmaxda ,nə qazlar

Gölda çimməkdə nə qizlar

Balığ ulduz kimi göllərdə  dənizlərdə parıldar

Abşar  mirvarısın sel kimi tökdükdə xarıldar

Yel kuşuldar su şarıldar

Qəsrilər vardı qızıldan,qalalar vardı əqiqdən

,,RAFAYIL,, tablosu tək səhnələri əhd-i əqiqdən

Doymasan köhnə rəfiqdən

Cənnətin bağları tək bağlarının hur o qusuri

Düzülüb qurfədə eyvanda ,cəvahir kimi huri

əldə hurilərinin cam-e buluri

tüngünün gel kimi səhbay-e təhuri

nə maraxlar ki ayıx gözlərə röyadı diyərsən

nə şafağlar ki dərin baxmada dəryadi diyərsən

uyduran cənnət-e məvadı diyərsən

zöhrənin qəsri birilyan ,hasarı incidi yaqut

qəsr-i cadudi məhəndisləri HARUT ilə MARUUT

orda mani dayanib qalmiş o surətlərə məbhut

gapi qulluxcusu HARUUT

Oda şerin muziyin mənbəi sərçişmədi qaynar

Nə pərilər kimi fəvvarədə əfşan olub oynar

Şair ancağ onu anlar

Doli məhtab kimi istəxridi fəvvarələriylə

Mələkə orda çimir ay kimi məhparələriylə

Güllü güşvarələriylə

Şer o musiqi şabaş olmada əfşandı pərişan

Sanki ağ şahidir olmaxda gəlin başına əfşan

Nə gəlinlər ki nə ənlik üzə sürtüllə , nə kirşan

Yaxa nə tülki nə dovşan  

 

Ağ pərilər sarı köynəkli buludlardan ənirlər

Süd gölündə mələkə iylə çimirkən sevinirlər

sevinirlər öyünürlər

qovzananda hərə əldə dolu bir cam aparırlar

sanki çəngilərə şairlərə ilham aparırlar

dərya qızlarına peyğam aparırlar

dənizin örtüyü mavi ofoqun səqfi səmavi

aynadı hər nə baxırsan yer olub göylə musavi

ğəq  onun şerinə ravi

ğurfələr ay-bulud altında olar tək görünürkən

göz açıb yummada çırağlar kimi yandığda sönurlər

səhnələr çərxi ələk tək burunub gahda çönürlər

kölgəliklərsürünürlər

 

zöhrə eyvanda ilahə şinelində görünərkən

baxasan hafizidə orda cəlalətlə görərsən

nə sevərsən

 

gah görən hafize şirazilə eyvanda durublar

gah görən ortada şətrənci qurarkən oturublar

gah görənsazilə avazilə əyləncə qurublar

sanki sağərdə vurublar

 

xacə əlhan oxuyanda hamı işdən dayanırlar

o nəvalərlə pərilər gah uyub gah oyanırlar

lalələr şövləsi əlvan şeşə rəngi boyanırlar

nə xumar gözlə yanırlar

 

qanad istər bu fəza , qoy qala tərlanlı səhəndim

eşit öz qissəmi dəstanımı dəstanlı səhəndim

səni heydərbaba o nə,rələriylə çağıranda

o səfil darda qalan , tülkü qovan şer bağıranda

şeytanın şıllağa qalxan qatırı noxda qıranda

dədəqorqud səsin aldım dedim arxamdi inandım

arxa durduxca səhəndim savalan tək havalandım

selə qarşı qovalandım

COŞQUNun da qanı daşdı mənə bir haylı sıs oldi

Hər səsiz bir nəfəs oldi

Bakı dağlarıda hay Verdi səsə qeyha ucaldı

Otayın nə,rələri sanki bu taydanda bac aldi

Qurd acaldıqca qocaldı

RAHİMin nə,rəsi qovzandı deyən toplar açıldı

Sel gəlib nəhrə qatıldı

RUSTƏMin topları səsləndi deyən bomlar açıldı

Bizə gül qonça saçıldı

Qorxma gəldim,, deyə səslərdə mənə can dedi qardaş

Mənə cancan deyərək düşmana qanqan dedi qardaş

Mənə sultan dedi qardaş

Məndə ,,canım,, çığırıb,,can sənə qurban,, dedi qardaş

El sizə qaflan dedi qardaş

Dağ sizə asan dedi qardaş

 

dağlı heydər babanın arxası hər yerdə dağ oldi

Dağa dağlar dayağ oldi

Arazım ayna çırağ goymada aydın şafağ oldi

O tayın nəğməsi qovzandi ürəklər qulağ oldi

Yenə qardaş deyərək qaçmada başlar ayağ oldi

Qaçdığ üzləşdik arazda ,yenə gözlər bulağ oldi

Yenə qəmlər qalağ oldi

Yenə qardaş sayaği sözlərimiz bir sayağ oldi

Vəsl iyin almada əl çatmadi eşqim damağ oldi

Həlalik qəm saralarkən qaralar döndi ağ oldi

Arazın süd gölu daşdi qayalıxlarda bağ oldi

Sarı sunbullərə zulf içrə oraxlar darağ oldi

Yoncalıxlar yenə bıldırçına yay yaz yatağ oldi

Gözdə yaşlar çırağ oldi

Lalə bitdi yanağ oldi

Qonça güldi dodağ oldi

Nə sol oldi nə sağ oldi

Elimi arxamı gördukdə  zalm ovçu qısıldı

Selmkimi zülmi basıldı

Zinə arx oldi kəsildi

Gül gözundən yaşı sildi

Tor quran ovçu atın qovmada sindi geri qaldı

Özü getdi toru qaldı

Amma  heydər babada bildi ki biz tək hamı dağlar

Bağlanıb qolqola zəncirdə buludlar odur ağlar

Nə bilim bəlkə təbi,ət özü namərdə gun ağlar

əyri yolları açarkən dez olan qolları bağlar

saf olan sinəni dağlar

dağlarin hər nə qoçi tərlanı ceyraanı marali

hamı düşgün hamı pozğun sinələr dağlı yaralı

gün açan yerdə saralı

amma zənnetmə ki dağlar yenə qalxan olacağdır

məhşər olmaxdadı bunlar daha vulqa olacağdır

zulm dünyası yanar kən də tilit qan olacağdır

vay......... nə tufan olacağdır

dedin azər elinin bir yaralı nisgilitəm  mən

nisgil olsamda gülüm bir əbədi sevgiliyəm mən

yad məni atsada öz gulşənimin bülbülüyəm mən

elimin farsıcada dərdini söylər diliyəm mən

haqqa doğru nə qaranlığsa , el məşəliyam mən

əbədiyyət gülüyəm mən

nisgil ol çərçiyə qalsın ki cəvahir nədi qanmır

mədəniyyə dəbin eylir bədəviyyət bir üsanmır

gün gedir az qala batsın gecəsindən bir usanmır

bir öz əhvalına yanmır

atar insanlığı amma yalan ənsabı atanmaz

fitnə qovzanmasa gün gecə aasudə yatanmaz

başı başlarə qatanmaz

 

Amma məndə sarı sən arxayın ol şanlı səhəndim

Dəli ceyranlı səhəndim

Mən daha ərşi əla kölgəsi tək başda tacım var

Hərəcim yox fərəcim var

Mən əli oğltam , azadələrin mərdi muradi

O qaranlığlara məşəl o ışığlığlara hadi

Həqqə imanə munadi

Başda sənmaz sipərim əldə kütəlməz qələcım var

Son  ata şəhriyar