ANAM ÖLDÜMÜ?

Nə tez əllərini üzdün dünyadan,
Balanı tək qoyub hara getdin sən?
Necə yox olurmuş bir anda insan,
Elə bil dünyada heç yox imişsən.

Günəş qürub etdi... otaq qaraldı,
Bir anda yox oldun sən xəyal kimi.
İndi düşünürəm: Səndən nə qaldı,
Könlümdə xatirən qara xal kimi.

Məni boya-başa yetirdin, ana
Bizə borclu bildik hər zaman səni.
Sən məni dünyaya gətirdin, ana,
Mənsə yola saldım dünyadan səni.

Sən mənə beşikdə laylay çalmısan
Bu gün laylay çalım sənə məndəmi?
Sənin şirin-şirin laylalarmı
Mən sənə qaytarım cənazəndəmi?

"Yuxun şirin olsun" - deyərdin mənə,
"Yuxun şirin olsun" - deyimmi sənə?
Gərək mən başına dönəm-dolanım,
Məni həyat üçün yatıran anam,
Söylə ölümçün
Necə yatırım
Səni mən bu gün?

Bu necə dünyadır, anlamıram mən,
Cilvəsi cürbəcür, rəngi cürbəcür
Dünən nəfəsiylə səni isidən
Bu gün buza dönüb, daşa dönübdür.

Bu necə dünyadır,
İnsan oğlunun
Xəyalı göydədir, özü yerdədir,
Sağ ikən çiynində həyatın yükü,
Öləndə cəsədi çiyinlərdədir...
Bu necə dünyadır, bu necə dünya,
Ölümü həqiqət, həyatı röya.

Dərdimin, qəmimin səndin ortağı, .
Niyə üz döndərdin, bəs niyə məndən?
"Dərdin mənə gəlsin!" - deyərdin axı,
Niyə dərd caladın dərdimə bəs sən?..

Anam, heç kəs səni incitməmişdir,
Mən səni,
mən səni incidən qədər.
İndi kimə açım dərdimi bir-bir,
Kim mənim dərdimə yanar sən qədər?

Evin hər küncündə görünür yerin.
Gözüm axtarcıdır, ana, ay ana,
"Nənəm hanı?" - deyir körpə Azərin,
Mən nə cavab verim, ona, ay ana?
Bilmirəm, bilmirəm bu ölüm nədir, Həyat var ikən?
Nəfəsin, ay anam, hələ evdədir,
Özün yer altında daşa dönmüsən.

Bu gün yeddin oldu...
anam, yeddi gün,
Bizimlə bərabər ağlar otaqlar.
Sənə,
yalnız sənə,
sənə deməkçün
Könlümdə nə qədər mənim sözüm var.

"Kimləri çağıraq bu gün yeddiyə?"
Xalalar, bacılar soruşur məndən.
Anamdan soruşaq, o bilər deyə,
Sənin otağına üz tuturam mən.

Anam, tapşırıldın ana torpağa,
Bu ölüm, sinəmə çəkdi dağ mənim.
Sən mənim arxamda bənzərdin dağa,
Elə bil arxamdan uçdu dağ mənim.

Qızımın adıdır sənin öz adın.
Bu da göz dağıdır mənə bu gün də.
Son dəfə sən mənə baxıb ağladın,
Surətim məzara getdi gözündə...

Ömrü başa vurdun altmış yaşında.
Altmışın üstündə durub yaşın da.
Artıq sənin üçün dayanan zaman
Mənimçün dolanır...
Gün olur axşam.
Vaxt keçir, sən məndən uzaqlaşırsan,
Mən sənə günbəgün yaxmlaşıram.

Fevral, 1963.
Bəxtiyar vahabzadə

آنام اؤلدومو؟

بختیار واهابزاده

نه تئز اللرینی اوزدون دونیا‌دان،

بالانی تك قویوب هارا گئتدین سن؟

نئجه یوخ اولورموش بیر آندا اینسان،

ائله بیل دونیادا هئچ یوخ ایمیشسن.

 

گونش قوروب ائتدی... اوتاق قارالدی،

بیر آندا یوخ اولدون سن خیال كیمی.

ایندی دوشونورم: سن‌دن نه قالدی،

كؤنلومده خاطرن قارا خال كیمی.

 

منی بویا-باشا یئتیردین، آنا

بیزه بورج‌لو بیلدیك هر زامان سنی.

سن منی دونیایا گتیردین، آنا،

منسه یولا سالدیم دونیا‌دان سنی.

 

سن منه بئشیكده لایلای چالمیسان

بو گون لایلای چالیم سنه مندمی؟

سنین شیرین-شیرین لایلالارمی

من سنه قایتاریم جنازندمی؟

 

"یوخون شیرین اولسون" - دئیردین منه،

"یوخون شیرین اولسون" - دئییممی سنه؟

گرك من باشینا دؤنم-دولانیم،

منی حیات اوچون یاتیران آنام،

سؤیله اؤلومچون

نئجه یاتیریم

سنی من بو گون؟

 

بو نئجه دونیا‌دیر، آنلامیرام من،

جیلوه‌سی جوربجور، رنگی جوربجور

دونن نفسیله سنی ایسی‌دن

بو گون بوزا دؤنوب، داشا دؤنوب‌دور.

 

بو نئجه دونیا‌دیر،

اینسان اوغلونون

خیا‌لی گؤیده‌دیر، اؤزو یئرده‌دیر،

ساغ ایكن چینینده حیاتین یوكو،

اؤلنده جسه‌دی چیگین‌لرده‌دیر...

بو نئجه دونیا‌دیر، بو نئجه دونیا،

اؤلومو حقیقت، حیاتی رؤیا.

 

دردیمین، قمیمین سندین اورتاغی، .

نیه اوز دؤندردین، بس نیه من‌دن؟

"دردین منه گلسین!" - دئیردین آخی،

نیه درد جالادین دردیمه بس سن؟..

 

آنام، هئچ كس سنی اینجیتممیش‌دیر،

من سنی،

من سنی اینجی‌دن قدر.

ایندی كیمه آچیم دردیمی بیر-بیر،

كیم منیم دردیمه یانار سن قدر؟

 

ائوین هر كونجونده گؤرونور یئرین.

گؤزوم آختارجی‌دیر، آنا، آی آنا،

"ننم هانی؟" - دئییر كؤرپه آذرین،

من نه جاواب وئریم، اونا، آی آنا؟

بیلمیرم، بیلمیرم بو اؤلوم ندیر، حیات وار ایكن؟

نفه‌سین، آی آنام، هله ائوده‌دیر،

اؤزون یئر آلتیندا داشا دؤنموسن.

 

بو گون یئددین اولدو...

آنام، یئددی گون،

بیزیمله برابر آغلار اوتاق‌لار.

سنه،

یالنیز سنه،

سنه دئمكچون

كؤنلومده نه قدر منیم سؤزوم وار.

 

"كیم‌لری چاغی‌راق بو گون یئددییه؟"

خالا‌لار، باجی‌لار سوروشور من‌دن.

آنام‌دان سوروشاق، او بیلر دئیه،

سنین اوتاغینا اوز توتورام من.

 

آنام، تاپشیریلدین آنا تورپاغا،

بو اؤلوم، سینمه چكدی داغ منیم.

سن منیم آرخامدا بنزردین داغا،

ائله بیل آرخام‌دان اوچدو داغ منیم.

 

قیزیمین آدی‌دیر سنین اؤز آدین.

بو دا گؤز داغی‌دیر منه بو گون ده.

سون دفعه سن منه باخیب آغلادین،

صورتیم مزارا گئتدی گؤزونده...

 

اؤمرو باشا ووردون آلتمیش یاشیندا.

آلتمیشین اوستونده دوروب یاشین دا.

آرتیق سنین اوچون دایانان زامان

منیمچون دولانیر...

گون اولور آخشام.

واخت كئچیر، سن من‌دن اوزاقلاشیرسان،

من سنه گونبگون یاخملاشیرام.

 

فئورال، 1963.

بختیار واهاب‌زاده