Deyilmi ?
Bəxtiyar vahabzadə
Ömür başdan-başa, beşikdən-qəbrə
Həyat sevinci, qəmi deyilmi ?
Ölüm bir ömürlük iztirabların-
Ağrının, acının cəmi deyilmi ?
Mənəvi dünyaya qalxıb ucalmaq
Qanadlı duyğuya qismətdir ancaq.
Beləysə, ömürdən, gündən kam almaq
Hər kəsin arzusu, kamı deyilmi ?
Keçir məqamlar da gündə yüz əldən
Hansı gizli əldir pozan, düzəldən.
Sənin güvəndiyin dənya əzəldən
Əkilən, biçilən zəmi deyilmi ?
Ayaqlar altında yer oldu tapdaq,
Sirrini, məğzini bilmədik ancaq.
Tapdıq etdiyimiz bu qara torpaq
Əbədi mənzilin damı deyilmi ?
Damımız üstündə gəzər, hey gəzər,
Hərə ürəyincə bir mənzil bəzər.
Torpağı sormaqdan etmədik həzər,
Bu da ağlımızın kəmi deyilmi ?
Ötəri mənzildə qədər hökm edər,
Kimimiz bal içər, kimimiz zəhər:
Əbədi mənzildə hamı - bir nəfər,
Bir nəfər özü də hamı deyilmi ?
22 fevral, 1986.
دئییلمی ؟
اؤمور باشدان-باشا، بئشیكدن-قبره
حیات سئوینجی، قمی دئییلمی ؟
اؤلوم بیر اؤمورلوك ایزتیرابلارین-
آغرینین، آجینین جمعی دئییلمی ؟
منوی دونیایا قالخیب اوجالماق
قانادلی دویغویا قیسمتدیر آنجاق.
بئلیسه، اؤموردن، گوندن كام آلماق
هر كسین آرزوسو، كامی دئییلمی ؟
كئچیر مقاملار دا گونده یوز الدن
هانسی گیزلی الدیر پوزان، دوزلدن.
سنین گووندیگین دنیا ازلدن
اكیلن، بیچیلن زمی دئییلمی ؟
آیاقلار آلتیندا یئر اولدو تاپداق،
سیررینی، مغزینی بیلمدیك آنجاق.
تاپدیق ائتدیگیمیز بو قارا تورپاق
ابهدی منزیلین دامی دئییلمی ؟
دامیمیز اوستونده گزر، هئی گزر،
هره اوریینجه بیر منزیل بزر.
تورپاغی سورماقدان ائتمدیك هزر،
بو دا آغلیمیزین كمی دئییلمی ؟
اؤتری منزیلده قدر حؤكم ائدر،
كیمیمیز بال ایچر، كیمیمیز زهر:
ابهدی منزیلده هامی - بیر نفر،
بیر نفر اؤزو ده هامی دئییلمی ؟
22 فئورال، 1986.
DAĞDA ŞƏLALƏ KIMI
Bəxtiyar vahabzadə
Bir rəngi yox, göylərin min rəngini sevirəm,
Bir gülü yox, güllərin çələngini sevirəm.
Mən çıxmağa təpə yox, uсa dağ istəyirəm,
Həyatı həyat kimi yaşamaq istəyirəm !
Göydə qurub çağı da, dan yeri də gözəldir,
Həyatın sevinсi də, kədəri də gözəldir.
Həyat- bir сıdır düzü, bir döyüş meydanıdır,
Hər kəsi öz сürəti, öz hünəri tanıdır !
Bu meydanda heyf ki, daim eniş axtaran,
“Azсa aşım, ağramaz başım” – deyənlər də var.
Kədərdəki nəşəni, zövqü anlamayanlar
Həyatın nəşəsindən, fərəhindən nə anlar?
Hər kədəri səadət, hər sevinсi qəm izlər,
Əsl könül həm qəmi, həm sevinсi əzizlər.
Təlatümsüz ürəklər qovuq kimi boş olur,
Daim sevinс axtaran daim qəmə tuş olur.
Düşmənəm yaltaqlanıb təpəyə dağ deyənə,
“Bu dünyada birtəhər qoy yaşayaq”-deyənə.
Ah,birtəhər!.. Lüğətə bu söz hardan gəlmədir?
Yaşamaq yaşamaqdır ! Bəs bu “birtəhər” nədir?
Mən düşmənəm, düşmənəm belə “ölü сanlar“a,
Gündən qaçıb həmişə kölgə axtaranlara...
Onlar ortada yeyib, qıraqdası gəzdilər,
Namusu xərсləməkdən, onlar çəkinməzdilər.
Onlar orta yolu tutub, nə “hə”, nə də “yox”- dedilər,
Havaya nə “istidir”, nə də ki, “soyuq”- dedilər.
Onlar ölçüb-biçdilər hər bir şeyi dərindən,
Özgəsini hürküdüb, qorxdular özlərindən.
Onlar qazdan ayıqdı...
Onlar havaya baxdı:
Gah yağışa, gah qara,
Gah qışa, gah bahara,
Gah axşama, gah da ki, səhərə dəm tutdular,
Özlərini düşünüb, özgəni unutdular.
Səslərdən səs aldılar, öz səsləri olmadı,
Yaşadalar ölütək, nəfəsləri olmadı...
Getdilər iş dalınсa, ürəkləri getmədi...
Gəzdilər... Hey gəzdilər
Ayaq səslərinisə tək özləri eşitdi,
bir kimsə eşitmədi...
Atlarını daşlığa salıb səyirtmədilər,
Adları kişi oldu, ömründə birсə kərə
kişilik etmədilər.
Onlar öləndə belə kimsə xəbər tutmadı.
Bu səssiz, küysüz ölüm kimsəni ağlatmadı.
Çoxdan ölmüş zənn edir axı hamı onları.
Diri ikən, sağ ikən,
Öz səsi olmayanın ölümü səssiz keçər,
Min-min dəfə ölənin matəmi yassız keçər.
Qardaş, min duyğu ötsün ürəyindən bir anda,
Sən qımışma güləndə, inləmə ağlayanda.
Ağlasan, hönkür ağla, gülsən, qəhqəhə çək gül,
Gülsən də, ağlasan da, tamam doysun qoy könül.
Yaşamaq istəmirəm sürünüb dizin-dizin,
İstəyirəm ən uсa zirvələrə mən qonam.
Xəfif sakitliyini neyləyirəm dənizin,
Onun qasırğasına, dalğasına vurğunam !
Qoy döysün yağış məni,
boran məni,
qar məni,
Həyatın boranları daim yaşadar məni.
İstəmirəm həyatım sakitсə bir otaqda
gəlib keçsin lal kimi...
İstəyirəm döyüşəm qayaların başında
düşmənlə qartal kimi.
Baxçadakı arx kimi ötüb həzin nəğmələr,
axmağı istəmirəm.
Səyyah olub həyata seyirçi bir nəzərlə
baxmağı istəmirəm.
Çağlamaq istəyirəm dağda şəlalə kimi,
Səpilmək istəyirəm çöllərə lalə kimi.
Dərya olub, nəhr olub, çalxalanmaq istəyirəm,
Göylərdə ulduz kimi mən yanmaq istəyirəm.
Şığımaq istəyirəm başsız küləklər kimi,
Bəslənmək istəyirəm bütün ürəklərdə mən
arzu, diləklər kimi.
Bir rəngi yox, göylərin min rəngini sevirəm,
Bir gülü yox, güllərin çələngini sevirəm.
Mən çıxmağa təpə yox, uсa dağ istəyirəm,
Həyatı həyat kimi yaşamaq istəyirəm,
Yaşamaq istəyirəm !
Bəxtiyar vahabzadə
1960 داغدا شلاله كیمی
بختیار واهابزاده
بیر رنگی یوخ، گؤیلرین مین رنگینی سئویرم،
بیر گولو یوخ، گوللرین چلنگینی سئویرم.
من چیخماغا تپه یوخ، اوсا داغ ایستییرم،
حیاتی حیات كیمی یاشاماق ایستییرم !
گؤیده قوروب چاغی دا، دان یئری ده گؤزلدیر،
حیاتین سئوینсی ده، كدری ده گؤزلدیر.
حیات- بیر сیدیر دوزو، بیر دؤیوش میدانیدیر،
هر كسی اؤز сورتی، اؤز هونری تانیدیر !
بو میداندا هئیف كی، دایم ائنیش آختاران،
“آزсا آشیم، آغراماز باشیم” – دئینلر ده وار.
كدردكی نشنی، زؤوقو آنلامایانلار
حیاتین نشهسیندن، فرحیندن نه آنلار؟
هر كدری سادت، هر سئوینсی قم ایزلر،
اصل كؤنول هم قمی، هم سئوینсی عزیزلر.
تلاتومسوز اوركلر قوووق كیمی بوش اولور،
دایم سئوینс آختاران دایم قمه توش اولور.
دوشمنم یالتاقلانیب تپهیه داغ دئینه،
“بو دونیادا بیرتهر قوی یاشایاق”-دئینه.
آه،بیرتهر!.. لوغته بو سؤز هاردان گلمهدیر؟
یاشاماق یاشاماقدیر ! بس بو “بیرتهر” ندیر؟
من دوشمنم، دوشمنم بئله “اؤلو сانلار“آ،
گوندن قاچیب همیشه كؤلگه آختارانلارا...
اونلار اورتادا یئییب، قیراقداسی گزدیلر،
ناموسو خرсلمكدن، اونلار چكینمزدیلر.
اونلار اورتا یولو توتوب، نه “هه”، نه ده “یوخ”- دئدیلر،
هاوایا نه “ایستیدیر”، نه ده كی، “سویوق”- دئدیلر.
اونلار اؤلچوب-بیچدیلر هر بیر شئیی دریندن،
اؤزگهسینی هوركودوب، قورخدولار اؤزلریندن.
اونلار قازدان آییقدی...
اونلار هاوایا باخدی:
گاه یاغیشا، گاه قارا،
گاه قیشا، گاه باهارا،
گاه آخشاما، گاه دا كی، سهره دم توتدولار،
اؤزلرینی دوشونوب، اؤزگنی اونوتدولار.
سسلردن سس آلدیلار، اؤز سسلری اولمادی،
یاشادالار اؤلوتك، نفسلری اولمادی...
گئتدیلر ایش دالینсا، اوركلری گئتمهدی...
گزدیلر... هئی گزدیلر
آیاق سسلرینیسه تك اؤزلری ائشیتدی،
بیر كیمسه ائشیتمهدی...
آتلارینی داشلیغا سالیب سییرتمهدیلر،
آدلاری كیشی اولدو، اؤمرونده بیرсه كره
كیشیلیك ائتمهدیلر.
اونلار اؤلنده بئله كیمسه خبر توتمادی.
بو سسسیز، كویسوز اؤلوم كیمسنی آغلاتمادی.
چوخدان اؤلموش زنن ائدیر آخی هامی اونلاری.
دیری ایكن، ساغ ایكن،
اؤز سسی اولمایانین اؤلومو سسسیز كئچر،
مین-مین دفعه اؤلهنین ماتمی یاسسیز كئچر.
قارداش، مین دویغو اؤتسون اورییندن بیر آندا،
سن قیمیشما گولنده، اینلمه آغلایاندا.
آغلاسان، هؤنكور آغلا، گولسن، قهقهه چك گول،
گولسن ده، آغلاسان دا، تامام دویسون قوی كؤنول.
یاشاماق ایستمیرم سورونوب دیزین-دیزین،
ایستییرم ان اوсا زیروهلره من قونام.
خفیف ساكیتلیگینی نئیلییرم دنیزین،
اونون قاسیرغاسینا، دالغاسینا وورغونام !
قوی دؤیسون یاغیش منی،
بوران منی،
قار منی،
حیاتین بورانلاری دایم یاشادار منی.
ایستمیرم حیاتیم ساكیتсه بیر اوتاقدا
گلیب كئچسین لال كیمی...
ایستییرم دؤیوشم قایالارین باشیندا
دوشمنله قارتال كیمی.
باخچاداكی آرخ كیمی اؤتوب هزین نغمهلر،
آخماغی ایستمیرم.
سییاه اولوب حیاتا سئییرچی بیر نظرله
باخماغی ایستمیرم.
چاغلاماق ایستییرم داغدا شلاله كیمی،
سپیلمك ایستییرم چؤللره لاله كیمی.
دریا اولوب، نهر اولوب، چالخالانماق ایستییرم،
گؤیلرده اولدوز كیمی من یانماق ایستییرم.
شیغیماق ایستییرم باشسیز كولكلر كیمی،
بسلنمك ایستییرم بوتون اوركلرده من
آرزو، دیلكلر كیمی.
بیر رنگی یوخ، گؤیلرین مین رنگینی سئویرم،
بیر گولو یوخ، گوللرین چلنگینی سئویرم.
من چیخماغا تپه یوخ، اوсا داغ ایستییرم،
حیاتی حیات كیمی یاشاماق ایستییرم،
یاشاماق ایستییرم !
بختیار واهابزاده
1960
CƏLALƏDDIN MÖVLANAYA BƏNZƏTMƏLƏR
Bəxtiyar vahabzadə
Mən yoxam, adicə bir adam, Allah,
Sənə catmaq üçün fəryadam, Allah.
Qul azad olanda şad olmalıdır
Qulun olduğuma mən şadam, Allah.
Dövr eylədikcə gizlicə axşam-səhər zaman,
Minlərlə aşikarları pünhan edər zaman.
Eşqində sağ qalanlar ölür, ölmədən qabaq
Eşqimdə ölmüşəm, diri qalmaqçün hər zaman.
1998.
Bəxtiyar vahabzadə
جلالددین مؤولانایا بنزتمهلر
من یوخام، آدیجه بیر آدام، الله،
سنه جاتماق اوچون فریادام، الله.
قول آزاد اولاندا شاد اولمالیدیر
قولون اولدوغوما من شادام، الله.
دؤور ائیلدیكجه گیزلیجه آخشام-سهر زامان،
مینلرله آشیكارلاری پونهان ائدر زامان.
عشقینده ساغ قالانلار اؤلور، اؤلمهدن قاباق
عشقیمده اؤلموشم، دیری قالماقچون هر زامان.
1998.
BÖL GÖRÜM
Bəxtiyar vahabzadə
'Bəxtim, mənə yar ol', deyib çağlaram,
Yar olmasa de bəxtiyar ol görüm.
Gələcəyə ümidimi bağlaram,
Bir an sonra nə olacaq, bil, görüm.
Yaz ayları çağıldayan selmisən?
Bu dünyanı oyuncaqmı bilmisən?
Həyat səni güldürəndə gülmüsən,
Hünərin var, ağladanda gül görüm.
Dünyamızı yasa, toya bölmüşük,
Sevdamızı oda, suya bölmüşük,
Ömrümüzü günə, aya bölmüşük,
Min arzuya, min diləyə böl görüm.
1974
Bəxtiyar vahabzadə
. بؤل گؤروم
بختیار واهابزاده
'بختیم، منه یار اول، دئییب چاغلارام،
یار اولماسا دئ بختیار اول گؤروم.
گلهجهیه اومیدیمی باغلارام،
بیر آن سونرا نه اولاجاق، بیل، گؤروم.
یاز آیلاری چاغیلدایان سئلمیسن؟
بو دونیانی اویونجاقمی بیلمیسن؟
حیات سنی گولدورنده گولموسن،
هونرین وار، آغلاداندا گول گؤروم.
دونیامیزی یاسا، تویا بؤلموشوك،
سئودامیزی اودا، سویا بؤلموشوك،
اؤمروموزو گونه، آیا بؤلموشوك،
مین آرزویا، مین دیلهیه بؤل گؤروم.
1974
بختیار واهابزاده
BİR SALAMA DƏYMƏDİ
Bəxtiyar vahabzadə
Bu gün mən səni gördüm,
Salam vermək istədim,
Üzünü yana tutdun.
Söylə, illərdən bəri
Qəlbimizin bir duyub
bir vurduğu illəri,
Axı, nə tez unutdun?
Beş ildə gözümüzdən axan o qanlı sellər,
Bir salama dəymədi?
Heç üzümə baxmadan yanımdan necə keçdin?
Sən eşqin salamını qorxuyamı deyişdin?
Yoxsa sən öz əhdinə, ilqarına ağ oldun?
O qədər yaxın ikən, bu qədər uzaq oldun.
Şirin gülüşlərimiz, acı fəğanlarımız
Bir salama dəymədi?
Qayğılı anlarımız, qayğısız anlarımız
Bir salama dəymədi?
Sən neylədin, bir düşün!
Yalnız indi anladım; ah, sən daha mənimçün
Əlçatmaz bir çiçəksən,
Yaşanmış günlərim tək geri dönməyəcəksən!...
Qop ey tufan, əs ey yel! Xəzəl olum, tökülüm
Düz beş il ürəyimdə
Bəslədiyim məhəbbət, bir salama dəymədi.
Bir günlük həsrətimə dözə bilməyən gülüm,
Bəs nə oldu? Bu həsrət bir salama dəymədi?
Getdin, dalınca baxdım, can ayrıldı canımdan,
Sən necə etinasız ötə bildin yanımdan?
Ah çəkdim, başım üstə yarpaqlar əsdi, gülüm,
Sənin qəlbin əsmədi.
Arxana da baxmadın!
Niyə sənin yolunu məhəbbətin kesmədi?...
Qazancımız de, bumu?
Deyilməmiş o salam əlvidamız oldumu?
Sən mənə zülm eylədin, mənə zülm yaraşır.
Bir salama dəyməyən eşqə ölüm yaraşır!
Sentyabr 1961
Bəxtiyar vahabzadə
بیر سلاما دیمهدی
بختیار واهابزاده
بو گون من سنی گؤردوم،
سلام وئرمك ایستدیم،
اوزونو یانا توتدون.
سؤیله، ایللردن بری
قلبیمیزین بیر دویوب
بیر ووردوغو ایللری،
آخی، نه تئز اونوتدون؟
بئش ایلده گؤزوموزدن آخان او قانلی سئللر،
بیر سلاما دیمهدی؟
هئچ اوزومه باخمادان یانیمدان نئجه كئچدین؟
سن عشقین سلامینی قورخویامی دئییشدین؟
یوخسا سن اؤز اهدینه، ایلقارینا آغ اولدون؟
او قدر یاخین ایكن، بو قدر اوزاق اولدون.
شیرین گولوشلریمیز، آجی فغانلاریمیز
بیر سلاما دیمهدی؟
قایغیلی آنلاریمیز، قایغیسیز آنلاریمیز
بیر سلاما دیمهدی؟
سن نئیلدین، بیر دوشون!
یالنیز ایندی آنلادیم؛ آه، سن داها منیمچون
الچاتماز بیر چیچكسن،
یاشانمیش گونلریم تك گئری دؤنمهیهجكسن!...
قوپ ائی توفان، اس ائی یئل! خزل اولوم، تؤكولوم
دوز بئش ایل اورییمده
بسلدیگیم مهببت، بیر سلاما دیمهدی.
بیر گونلوك هسرتیمه دؤزه بیلمهین گولوم،
بس نه اولدو؟ بو هسرت بیر سلاما دیمهدی؟
گئتدین، دالینجا باخدیم، جان آیریلدی جانیمدان،
سن نئجه ائتیناسیز اؤته بیلدین یانیمدان؟
آه چكدیم، باشیم اوسته یارپاقلار اسدی، گولوم،
سنین قلبین اسمهدی.
آرخانا دا باخمادین!
نیه سنین یولونو مهببتین كئسمهدی؟...
قازانجیمیز دئ، بومو؟
دئییلممیش او سلام الویدامیز اولدومو؟
سن منه ظلم ائیلدین، منه ظلم یاراشیر.
بیر سلاما دیمهین عشقه اؤلوم یاراشیر!
سئنتیابر 1961
بختیار واهابزاده
BƏLKƏ AYILDIM
Bəxtiyar vahabzadə
Zori Balayanın Ocağına cavab
Gah Şərqə, gah Qərbə qol-budaq atdıq,
Biz tarix yazmadıq, tarix yaratdıq.
Sizsə özünüzə hey zaman-zaman
Tarix uydurdunuz şərdən, yalandan.
Gerçəyin üzünə boya sürtdünüz,
Böhtanı doğru tək gözə dürtdünüz.
Utanmaz üzünlə, Balayan, utan
Baladan yaranmış öz soyadından.
Nədir Ələkçiyan, Dəmirçiyanlar?
Ələyə, dəmirə sən nə deyirsən?
Türkü bəyənməyib sən açıq-aşkar
Türkün sərvətini mənimsəyirsən?
Nə tez cığırandan çıxıb qudurdun,
Dünənki ağanın üzünə durdun.
Rusun hiyləsiylə köçüb İrandan
Bizə sığınmaqçın, maska geydiniz.
Pənah xan Şuşanı tikdirən zaman
Çaydan daş daşıyan qulbeçəydiniz.
Vaxt keçdi, girdiniz başqa bir dona,
Düşdünüz ağalıq iddiasına.
Guya bu torpağın qəsbkarı biz,
Əsl sahibkarı yalnız sizsiniz.
Tarixin dərsləri unudulammaz,
Dünənki nökərdən ağa olammaz.
Saxta dəlillərlə yanan bu ocaq
Nifrət çöpləriylə qalanıb ancaq.
Geydin astarını sən həqiqətin,
Hər kəlmən uydurma, hər sözun qərəz.
Türkə bəslədiyin kinin, nifrətin
Siqləti çəkiyə, ölçüyə gəlməz.
Dşümən kəsildiniz haqqa, gerçəyə
Əslində olmayan soyqırım deyə.
Bürüdü dünyanı hay-harayınız.
Quyruq bulamaqda yoxdur tayınız.
Sənin tarixinin dolanbac yolu
Yalanla, böhtanla, şərlə dopdolu.
Allah elə bil ki, yaradıb səni
Bizim başımıza bəla, erməni !
Həmişə oyaqsan...
sən bu gününə,
Mənsə keçmişimə uydum, bayıldım.
Uydur yalanları, uydur sən yenə
Bəlkə qəflətimdən bir gün ayıldım.
Mən öz keçmişimlə xumaram hələ,
Balayan, sən Allah, məni iynələ.
Elə iynələ ki. göynəyən ağrı
Mənə çoxdan çatıb, hamıya çatsın.
Düşünüb sabahı deyirəm, barı
Rəhbərim oyanıb xalqı oyatsın.
Dekabr, 1984
Bəxtiyar vahabzadə
بلكه آییلدیم
بختیار واهابزاده
زوری بالایانین �وجاغ�ینا جاواب
گاه شرقه، گاه قربه قول-بوداق آتدیق،
بیز تاریخ یازمادیق، تاریخ یاراتدیق.
سیزسه اؤزونوزه هئی زامان-زامان
تاریخ اویدوردونوز شردن، یالاندان.
گئرچیین اوزونه بویا سورتدونوز،
بؤهتانی دوغرو تك گؤزه دورتدونوز.
اوتانماز اوزونله، بالایان، اوتان
بالادان یارانمیش اؤز سویادیندان.
ندیر الكچیان، دمیرچیانلار؟
الهیه، دمیره سن نه دئییرسن؟
توركو بینمهییب سن آچیق-آشكار
توركون سروتینی منیمسییرسن؟
نه تئز جیغیراندان چیخیب قودوردون،
دوننكی آغانین اوزونه دوردون.
روسون هیلسییله كؤچوب ایراندان
بیزه سیغینماقچین، ماسكا گئیدینیز.
پناه خان شوشانی تیكدیرن زامان
چایدان داش داشییان قولبئچیدینیز.
واخت كئچدی، گیردینیز باشقا بیر دونا،
دوشدونوز آغالیق ادعاسینا.
گویا بو تورپاغین قسبكاری بیز،
اصل ساهیبكاری یالنیز سیزسینیز.
تاریخین درسلری اونودولامماز،
دوننكی نؤكردن آغا اولامماز.
ساختا دلیللرله یانان بو �وجاق�
نیفرت چؤپلریله قالانیب آنجاق.
گئیدین آستارینی سن حقیقتین،
هر كلمن اویدورما، هر سؤزون غرض.
توركه بسلدیگین كینین، نیفرتین
سیقلتی چكییه، اؤلچویه گلمز.
دشومن كسیلدینیز حاقا، گئرچهیه
اصلینده اولمایان �سویقیریم� دئیه.
بورودو دونیانی های-هارایینیز.
قویروق بولاماقدا یوخدور تایینیز.
سنین تاریخینین دولانباج یولو
یالانلا، بؤهتانلا، شرله دوپدولو.
الله ائله بیل كی، یارادیب سنی
بیزیم باشیمیزا بلا، ائرمنی !
همیشه اویاقسان...
سن بو گونونه،
منسه كئچمیشیمه اویدوم، باییلدیم.
اویدور یالانلاری، اویدور سن یئنه
بلكه قفلتیمدن بیر گون آییلدیم.
من اؤز كئچمیشیمله خومارام هله،
بالایان، سن الله، منی ینهله.
ائله ینهله كی. گؤینهین آغری
منه چوخدان چاتیب، هامییا چاتسین.
دوشونوب ساباهی دئییرم، باری
رهبریم اویانیب خالقی اویاتسین.
دئكابر، 1984
بختیار واهابزاده
bir qəribə yuxu gördum
bəxtiyar vahabzadə
ömür yolum- içimdəki vuruşlarım.
mübarizəm-talem ilə yarışlarım.
qədərimin yazıları-alnımdakı qırışlarım.
kaş onları pozan ola!
təzəsini istəyimcə yazan ola!
tutuşmuşam, çaxmaq yoxdur alışmağa,
qaynayıram, təpərim yox, nə coşmağa, nə daşmağa.
ürəyimin sözlərini oba-oba danışmağa
dədə qorqud timsalında ozan ola,
bir qəribə yuxu gördüm, istəyimcə yozan ola!
1977
bəxtiyar vahabzadə
بیر قریبه یوخو گؤردوم
بختیار واهابزاده
اؤمور یولوم- ایچیمدكی ووروشلاریم.
موباریزم-تالئم ایله یاریشلاریم.
قدریمین یازیلاری-آلنیمداكی قیریشلاریم.
كاش اونلاری پوزان اولا!
تزهسینی ایستییمجه یازان اولا!
توتوشموشام، چاخماق یوخدور آلیشماغا،
قایناییرام، تپریم یوخ، نه جوشماغا، نه داشماغا.
اورییمین سؤزلرینی اوبا-اوبا دانیشماغا
دده قورقود تیمسالیندا اوزان اولا،
بیر قریبه یوخو گؤردوم، ایستییمجه یوزان اولا!
1977
بختیار واهابزاده
BAYRAM
Bu gün bayram edir qırğız elləri.
Yadın caynağına keçəndən bəri
"Ağ günə çıxıbdır..."
Buna bax, buna!
Sevinir,
fəxr edir qul olduğuna.
Bayrammı?
Kül olsun gözünə, millət!
Zar-zar ağlayasan gərək sən bu gün.
Yüz il bundan əvvəl başın kəsildi.
Öldüyün günündür bu gün, öldüyün!...
Ölür,
Qatilinə "pənahım" deyir,
Qul olduğu günü bayram eyləyir.
2 Noyabr 1963
Bəxtiyar vahabzadə
بایرام
بو گون بایرام ائدیر قیرغیز ائللری.
یادین جایناغینا كئچندن بری
"آغ گونه چیخیبدیر..."
بونا باخ، بونا!
سئوینیر،
فخر ائدیر قول اولدوغونا.
بایراممی؟
كول اولسون گؤزونه، میللت!
زار-زار آغلایاسان گرك سن بو گون.
یوز ایل بوندان اول باشین كسیلدی.
اؤلدوگون گونوندور بو گون، اؤلدوگون!...
اؤلور،
قاتیلینه "پناهیم" دئییر،
قول اولدوغو گونو بایرام ائیلییر.
2 نویابر 1963
بختیار واهابزاده
BAYATILAR
Əzizim dərdə mərdim,
Düşməsin dərdə mərdim.
Mənə dərman neyləsin?
Tifilkən dərd əmərdim.
Bayatilar! Sözə ənbər qatılar,
Damarımda nəbz kimi atılar.
Bayatının atəşindən, odundan
Ürəyimdə neçə tonqal çatılar.
Bayatılar! Sinə dağı, göz dağı,
Məhəbbətin tüstülənən ocağı.
Bir millətin kimliyini bildirən,
Nəfəsindən ləpələnən bayrağı!
Bayatının boyasına boyandım,
Söz - qibləmdir, söz - eşqimdir, söz andım.
Bayatının tilsiminə düşüncə
Vallah şair ölduğuma utandım.
Aprel, 1998.
Bəxtiyar vahabzadə
بایاتیلار
بختیار واهابزاده
عزیزیم درده مردیم،
دوشمهسین درده مردیم.
منه درمان نئیلهسین؟
تیفیلكن درد امردیم.
بایاتیلار! سؤزه انبر قاتیلار،
داماریمدا نبز كیمی آتیلار.
بایاتینین آتشیندن، اودوندان
اورییمده نئچه تونقال چاتیلار.
بایاتیلار! سینه داغی، گؤز داغی،
مهببتین توستولنن اوجاغی.
بیر میللتین كیملیگینی بیلدیرن،
نفهسیندن لپهلنن بایراغی!
بایاتینین بویاسینا بویاندیم،
سؤز - قیبلمدیر، سؤز - عشقیمدیر، سؤز آندیم.
بایاتینین تیلسیمینه دوشونجه
واللاه شاعر اؤلدوغوما اوتاندیم.
آپرئل، 1998.
بختیار واهابزاده
BAHAR HAVASIYLA
Qanadlı xəyallar göylərdən endi
Nə çırpıntı qaldı, nə istək, həvəs.
Qocaldım, könlümdən hər şey silindi
Sənin buraxdığın izlər silinməz.
Mənə qısqanardı bir vaxtlar hamı
Könlüm o günləri necə əzizlər.
Təzədən yasadır mənə dünyamı
Ömrümün açdığı cığırı - izlər.
O izlər könlümə çəkilən dağım,
Fərəhim, kədərim, xeyrim, şərimdir.
O izlər - içimdə gizli sığnağım,
Könlümdən süzülən sətirlərimdir.
Ömür yollarımın bir qarışında
Ayrı düsmərnişəm hisslərimdən.
Keçib bu izlərdən ömrün qışında
Bahar havasıyla yaşayıram mən.
Hələ bu dünyada nə qədər sağam,
Mən bu hava ilə yaşayacağam.
Ölərsəm, o izlər yaşanmış ömrün
Ayaq izlərinə dönəcək bir gün.
,çççğəııııııəııı
23 avqust, 1998
Bəxtiyar vahabzadə
باهار هاواسیلا
بختیار واهابزاده
قانادلی خیاللار گؤیلردن ائندی
نه چیرپینتی قالدی، نه ایستك، هوس.
قوجالدیم، كؤنلومدن هر شئی سیلیندی
سنین بوراخدیغین ایزلر سیلینمز.
منه قیسقاناردی بیر واختلار هامی
كؤنلوم او گونلری نئجه عزیزلر.
تزهدن یاسادیر منه دونیامی
اؤمرومون آچدیغی جیغیری - ایزلر.
او ایزلر كؤنلومه چكیلن داغیم،
فرحیم، كدریم، خئیریم، شریمدیر.
او ایزلر - ایچیمده گیزلی سیغناغیم،
كؤنلومدن سوزولن سطرلریمدیر.
اؤمور یوللاریمین بیر قاریشیندا
آیری دوسمرنیشم هیسسلریمدن.
كئچیب بو ایزلردن اؤمرون قیشیندا
باهار هاواسییلا یاشاییرام من.
هله بو دونیادا نه قدر ساغام،
من بو هاوا ایله یاشایاجاغام.
اؤلرسم، او ایزلر یاشانمیش اؤمرون
آیاق ایزلرینه دؤنهجك بیر گون.
،چچچغهییییییهییی
23 آوقوست، 1998
بختیار واهابزاده
BABASI KIMI
Mənim bir gözəl
Körpə nəvəm var.
O da Bəxtiyar,
Mən də Bəxtiyar.
Biz baba-nəvə
Adaşıq, adaş.
O, mənə vüqar,
Mən ona sirdaş.
Mən bir ağacam,
Nəvəm qol-budaq.
Mən onun kökü,
O,məndə yarpaq.
Xalqa vuruldum
Mən şair oldum,
Bilmirəm ancaq
O nə olacaq?
Nə olur olsun,
Kim olur olsun,
Babası kimi
Xalqa vurulsun.
1985
Bəxtiyar vahabzadə
باباسی كیمی
بختیار واهابزاده
منیم بیر گؤزل
كؤرپه نوم وار.
او دا بختیار،
من ده بختیار.
بیز بابا-نوه
آداشیق، آداش.
او، منه ووقار،
من اونا سیرداش.
من بیر آغاجام،
نوم قول-بوداق.
من اونون كؤكو،
او،منده یارپاق.
خالقا وورولدوم
من شاعر اولدوم،
بیلمیرم آنجاق
او نه اولاجاق؟
نه اولور اولسون،
كیم اولور اولسون،
باباسی كیمی
خالقا وورولسون.
1985
بختیار واهابزاده
AZƏRBAYCAN-TÜRKİYƏ
(Cavanşir Quliyev musiqi bəstələmişdir)
Bir ananın iki oğlu,
Bir amalın iki qolu.
O da ulu, bu da ulu
Azərbaycan-Türkiyə.
Dinimiz bir, dilimiz bir,
Ayımız bir, ilimiz bir,
Eşqimiz bir, yolumuz bir
Azərbaycan-Türkiyə.
Bir millətik, iki dövlət
Eyni arzu, eyni niyyət.
Hər ikisi cümhuriyyət
Azərbaycan-Türkiyə.
Birdir bizim hər halımız—
Sevincimiz-məlalımız.
Bayraqlarda hilalımız
Azərbaycan-Türkiyə.
Ana yurdda-yuva qurdum,
Ata yurda könül verdim.
Ana yurdum, ata yurdum
Azərbaycan-Türkiyə.
20 март, 1996
Bəxtiyar vahabzadə
آذربایجان-توركییه
بختیار واهابزاده
(جاوانشیر قولیئو موسیقی بستلمیشدیر)
بیر آنانین ایكی اوغلو،
بیر آمالین ایكی قولو.
او دا اولو، بو دا اولو
آذربایجان-توركییه.
دینیمیز بیر، دیلیمیز بیر،
آییمیز بیر، ایلیمیز بیر،
عشقیمیز بیر، یولوموز بیر
آذربایجان-توركییه.
بیر میللتیك، ایكی دؤولت
عینی آرزو، عینی نیت.
هر ایكیسی جومهوریت
آذربایجان-توركییه.
بیردیر بیزیم هر هالیمیز—
سئوینجیمیز-ملالیمیز.
بایراقلاردا هیلالیمیز
آذربایجان-توركییه.
آنا یورددا-یووا قوردوم،
آتا یوردا كؤنول وئردیم.
آنا یوردوم، آتا یوردوم
آذربایجان-توركییه.
20 март، 1996
بختیار واهابزاده
AXI, DÜNYA FIRLANIR
Vaxtın dəyirmanında daş əridi, qum oldu,
Tarixə atdığıımız qayıtdı, lüzum oldu.
Dünənin həqiqəti bu gün tərs yozum oldu,
Niyə də yozulmasın, axı, dünya fırlanır.
Çox ovlaqlar içində çox ovları ovladım,
Aşıb-daşan arzumu mən artıq cilovladım.
Mən atamı ötmüşəm, məni ötür övladım,
Bu, belə də olmalı, axı, dünya fırlanır.
Dünən düz sandığımı bu gün əyri sanıram.
Bəzən olur, özümdən özüm oğurlanıram.
Hər il başqa arzunun başına fırlanıram,
Niyə də fırlanmayım, axı, dünya fırlanır...
Çox əyilən görmüşəm, əyilməyən başları.
Sular duruldu, gördük dibindəki daşları
Ünvanmı dəyişdi dünənin alqışları;
Niyə də dəyişməsin, axı, dünya fırlanır...
Necə dönür bu dövran, necə dönür bu gərdiş,
Tazılarm üstünə dovşanlar da gülərmiş.
Dünya bina olandan hər şey dəyişilərmiş,
Dəyişməsin neyləsin, axı, dünya fırlanır.
əbədini dünyada mən əbədi sanmadım,
Bir atəşə tutuşdum, min atəşə yanmadım,
Bütlər gəldi və getdi, birinə inanmadım
Niyə inanmalıyam, axı, dünya fırlanır.
Fırlandıqca bu dünya, yox da dönüb var olur,
Quruyan çeşmələrdən sular yenə car olur.
Bu dünyanm xeyri də, şəri də təkrar olur,
Niyə təkrar olmasın? Axı, dünya fırlanır.
Min-min illər bu dünya beləcə fırlansa da,
Bir yuvanın bülbülü min budağa qonsa da,
Aylar, illər, fəsillər bir-birini dansa da,
Dəyişməzdir əqidəm, çox da dünya fırlanır,
Nə qədər istəyirsə, min o qədər fırlana,
Qarşıma gah şər çıxa, gah xeyir dığırlana.
Çərxi-fələk istəyir lap dolana tərsinə,
əqidəmi heç nəyə dəyişmərəm mən yenə.
5 oktyabr, 1985.
Bəxtiyar vahabzadə
آخی، دونیا فیرلانیر
بختیار واهابزاده
واختین دییرمانیندا داش اریدی، قوم اولدو،
تاریخه آتدیغییمیز قاییتدی، لوزوم اولدو.
دونهنین حقیقتی بو گون ترس یوزوم اولدو،
نیه ده یوزولماسین، آخی، دونیا فیرلانیر.
چوخ اوولاقلار ایچینده چوخ اوولاری اوولادیم،
آشیب-داشان آرزومو من آرتیق جیلوولادیم.
من آتامی اؤتموشم، منی اؤتور اؤولادیم،
بو، بئله ده اولمالی، آخی، دونیا فیرلانیر.
دونن دوز ساندیغیمی بو گون ایری سانیرام.
بزن اولور، اؤزومدن اؤزوم اوغورلانیرام.
هر ایل باشقا آرزونون باشینا فیرلانیرام،
نیه ده فیرلانماییم، آخی، دونیا فیرلانیر...
چوخ اییلن گؤرموشم، اییلمهین باشلاری.
سولار دورولدو، گؤردوك دیبیندكی داشلاری
اونوانمی دییشدی دونهنین آلقیشلاری؛
نیه ده دییشمهسین، آخی، دونیا فیرلانیر...
نئجه دؤنور بو دؤوران، نئجه دؤنور بو گردیش،
تازیلارم اوستونه دووشانلار دا گولرمیش.
دونیا بینا اولاندان هر شئی دییشیلرمیش،
دییشمهسین نئیلهسین، آخی، دونیا فیرلانیر.
ابدینی دونیادا من ابهدی سانمادیم،
بیر آتشه توتوشدوم، مین آتشه یانمادیم،
بوتلر گلدی و گئتدی، بیرینه اینانمادیم
نیه اینانمالییام، آخی، دونیا فیرلانیر.
فیرلاندیقجا بو دونیا، یوخ دا دؤنوب وار اولور،
قورویان چئشمهلردن سولار یئنه جار اولور.
بو دونیانم خئیری ده، شرعی ده تكرار اولور،
نیه تكرار اولماسین؟ آخی، دونیا فیرلانیر.
مین-مین ایللر بو دونیا بئلهجه فیرلانسا دا،
بیر یووانین بولبولو مین بوداغا قونسا دا،
آیلار، ایللر، فسیللر بیر-بیرینی دانسا دا،
دییشمزدیر اقیدم، چوخ دا دونیا فیرلانیر،
نه قدر ایستییرسه، مین او قدر فیرلانا،
قارشیما گاه شر چیخا، گاه خئییر دیغیرلانا.
چرخی-فلك ایستییر لاپ دولانا ترسینه،
اقیدمی هئچ نیه دییشمرم من یئنه.
5 اوكتیابر، 1985.
بختیار واهابزاده
ANAM ÖLDÜMÜ?
Nə tez əllərini üzdün dünyadan,
Balanı tək qoyub hara getdin sən?
Necə yox olurmuş bir anda insan,
Elə bil dünyada heç yox imişsən.
Günəş qürub etdi... otaq qaraldı,
Bir anda yox oldun sən xəyal kimi.
İndi düşünürəm: Səndən nə qaldı,
Könlümdə xatirən qara xal kimi.
Məni boya-başa yetirdin, ana
Bizə borclu bildik hər zaman səni.
Sən məni dünyaya gətirdin, ana,
Mənsə yola saldım dünyadan səni.
Sən mənə beşikdə laylay çalmısan
Bu gün laylay çalım sənə məndəmi?
Sənin şirin-şirin laylalarmı
Mən sənə qaytarım cənazəndəmi?
"Yuxun şirin olsun" - deyərdin mənə,
"Yuxun şirin olsun" - deyimmi sənə?
Gərək mən başına dönəm-dolanım,
Məni həyat üçün yatıran anam,
Söylə ölümçün
Necə yatırım
Səni mən bu gün?
Bu necə dünyadır, anlamıram mən,
Cilvəsi cürbəcür, rəngi cürbəcür
Dünən nəfəsiylə səni isidən
Bu gün buza dönüb, daşa dönübdür.
Bu necə dünyadır,
İnsan oğlunun
Xəyalı göydədir, özü yerdədir,
Sağ ikən çiynində həyatın yükü,
Öləndə cəsədi çiyinlərdədir...
Bu necə dünyadır, bu necə dünya,
Ölümü həqiqət, həyatı röya.
Dərdimin, qəmimin səndin ortağı, .
Niyə üz döndərdin, bəs niyə məndən?
"Dərdin mənə gəlsin!" - deyərdin axı,
Niyə dərd caladın dərdimə bəs sən?..
Anam, heç kəs səni incitməmişdir,
Mən səni,
mən səni incidən qədər.
İndi kimə açım dərdimi bir-bir,
Kim mənim dərdimə yanar sən qədər?
Evin hər küncündə görünür yerin.
Gözüm axtarcıdır, ana, ay ana,
"Nənəm hanı?" - deyir körpə Azərin,
Mən nə cavab verim, ona, ay ana?
Bilmirəm, bilmirəm bu ölüm nədir, Həyat var ikən?
Nəfəsin, ay anam, hələ evdədir,
Özün yer altında daşa dönmüsən.
Bu gün yeddin oldu...
anam, yeddi gün,
Bizimlə bərabər ağlar otaqlar.
Sənə,
yalnız sənə,
sənə deməkçün
Könlümdə nə qədər mənim sözüm var.
"Kimləri çağıraq bu gün yeddiyə?"
Xalalar, bacılar soruşur məndən.
Anamdan soruşaq, o bilər deyə,
Sənin otağına üz tuturam mən.
Anam, tapşırıldın ana torpağa,
Bu ölüm, sinəmə çəkdi dağ mənim.
Sən mənim arxamda bənzərdin dağa,
Elə bil arxamdan uçdu dağ mənim.
Qızımın adıdır sənin öz adın.
Bu da göz dağıdır mənə bu gün də.
Son dəfə sən mənə baxıb ağladın,
Surətim məzara getdi gözündə...
Ömrü başa vurdun altmış yaşında.
Altmışın üstündə durub yaşın da.
Artıq sənin üçün dayanan zaman
Mənimçün dolanır...
Gün olur axşam.
Vaxt keçir, sən məndən uzaqlaşırsan,
Mən sənə günbəgün yaxmlaşıram.
Fevral, 1963.
Bəxtiyar vahabzadə
آنام اؤلدومو؟
بختیار واهابزاده
نه تئز اللرینی اوزدون دونیادان،
بالانی تك قویوب هارا گئتدین سن؟
نئجه یوخ اولورموش بیر آندا اینسان،
ائله بیل دونیادا هئچ یوخ ایمیشسن.
گونش قوروب ائتدی... اوتاق قارالدی،
بیر آندا یوخ اولدون سن خیال كیمی.
ایندی دوشونورم: سندن نه قالدی،
كؤنلومده خاطرن قارا خال كیمی.
منی بویا-باشا یئتیردین، آنا
بیزه بورجلو بیلدیك هر زامان سنی.
سن منی دونیایا گتیردین، آنا،
منسه یولا سالدیم دونیادان سنی.
سن منه بئشیكده لایلای چالمیسان
بو گون لایلای چالیم سنه مندمی؟
سنین شیرین-شیرین لایلالارمی
من سنه قایتاریم جنازندمی؟
"یوخون شیرین اولسون" - دئیردین منه،
"یوخون شیرین اولسون" - دئییممی سنه؟
گرك من باشینا دؤنم-دولانیم،
منی حیات اوچون یاتیران آنام،
سؤیله اؤلومچون
نئجه یاتیریم
سنی من بو گون؟
بو نئجه دونیادیر، آنلامیرام من،
جیلوهسی جوربجور، رنگی جوربجور
دونن نفسیله سنی ایسیدن
بو گون بوزا دؤنوب، داشا دؤنوبدور.
بو نئجه دونیادیر،
اینسان اوغلونون
خیالی گؤیدهدیر، اؤزو یئردهدیر،
ساغ ایكن چینینده حیاتین یوكو،
اؤلنده جسهدی چیگینلردهدیر...
بو نئجه دونیادیر، بو نئجه دونیا،
اؤلومو حقیقت، حیاتی رؤیا.
دردیمین، قمیمین سندین اورتاغی، .
نیه اوز دؤندردین، بس نیه مندن؟
"دردین منه گلسین!" - دئیردین آخی،
نیه درد جالادین دردیمه بس سن؟..
آنام، هئچ كس سنی اینجیتممیشدیر،
من سنی،
من سنی اینجیدن قدر.
ایندی كیمه آچیم دردیمی بیر-بیر،
كیم منیم دردیمه یانار سن قدر؟
ائوین هر كونجونده گؤرونور یئرین.
گؤزوم آختارجیدیر، آنا، آی آنا،
"ننم هانی؟" - دئییر كؤرپه آذرین،
من نه جاواب وئریم، اونا، آی آنا؟
بیلمیرم، بیلمیرم بو اؤلوم ندیر، حیات وار ایكن؟
نفهسین، آی آنام، هله ائودهدیر،
اؤزون یئر آلتیندا داشا دؤنموسن.
بو گون یئددین اولدو...
آنام، یئددی گون،
بیزیمله برابر آغلار اوتاقلار.
سنه،
یالنیز سنه،
سنه دئمكچون
كؤنلومده نه قدر منیم سؤزوم وار.
"كیملری چاغیراق بو گون یئددییه؟"
خالالار، باجیلار سوروشور مندن.
آنامدان سوروشاق، او بیلر دئیه،
سنین اوتاغینا اوز توتورام من.
آنام، تاپشیریلدین آنا تورپاغا،
بو اؤلوم، سینمه چكدی داغ منیم.
سن منیم آرخامدا بنزردین داغا،
ائله بیل آرخامدان اوچدو داغ منیم.
قیزیمین آدیدیر سنین اؤز آدین.
بو دا گؤز داغیدیر منه بو گون ده.
سون دفعه سن منه باخیب آغلادین،
صورتیم مزارا گئتدی گؤزونده...
اؤمرو باشا ووردون آلتمیش یاشیندا.
آلتمیشین اوستونده دوروب یاشین دا.
آرتیق سنین اوچون دایانان زامان
منیمچون دولانیر...
گون اولور آخشام.
واخت كئچیر، سن مندن اوزاقلاشیرسان،
من سنه گونبگون یاخملاشیرام.
فئورال، 1963.
بختیار واهابزاده
ALLAHU-ƏKBƏR
Bəxtiyar vahabzadə
Allaha ucalan ulu bir yolun
İlkin pilləsidir Allahu-Əkbər.
Haqqı dananların üzünə dəymiş,
Haqqın şilləsidir Allahu-Əkbər.
Göylərin nidası ucalıb yerdən.
Daim xilas edir xeyiri şərdən.
Qüdrəti-kamilin minarələrdən
Gələn nəğməsidir Allahu-Əkbər.
Məkana, zamana, dövrə o, soltan!
Odur həqiqətə qapılar açan.
Mömünlik yolunda qəlbə nur saçan-
İman şöləsidir Allahu-Əkbər.
Odundan əriyər sinə dağları,
İşığa bürüyər qaranlıqları.
Donmuş ümidləri, batmış haqları
Bir anda isidər Allahu-Əkbər.
Dünyanın əzəli borcludur ona,
O bir pəncərədir əvvəldən sona.
Görünməz dünyanın var olduğuna
İman müjdəsidir Allahu-Əkbər.
Odur əyriliyə düzün həmləsi-
Rəhmin ilk nidası, axır cümləsi!
Allahın səsidir vicdanın səsi,
Vicdanın səsidir Allahu-Əkbər.
1977, İstanbul
الله و-اكبر
بختیار واهابزاده
اللها اوجالان اولو بیر یولون
ایلكین پیللهسیدیر اللهو-اكبر.
حاقی دانانلارین اوزونه دیمیش،
حاقین شیللهسیدیر اللهو-اكبر.
گؤیلرین نیداسی اوجالیب یئردن.
دایم خلاص ائدیر خئییری شردن.
قودرتی-كامیلین مینارهلردن
گلن نغمهسیدیر اللهو-اكبر.
مكانا، زامانا، دؤوره او، سولتان!
اودور حقیقته قاپیلار آچان.
مؤمنلیك یولوندا قلبه نور ساچان-
ایمان شؤلهسیدیر اللهو-اكبر.
اودوندان اریر سینه داغلاری،
ایشیغا بورویر قارانلیقلاری.
دونموش اومیدلری، باتمیش حاقلاری
بیر آندا ایسیدر اللهو-اكبر.
دونیانین ازهلی بورجلودور اونا،
او بیر پنجرهدیر اولدن سونا.
گؤرونمز دونیانین وار اولدوغونا
ایمان موژدهسیدیر اللهو-اكبر.
اودور ایریلییه دوزون هملهسی-
رحمین ایلك نیداسی، آخیر جملهسی!
اللهین سسیدیر ویجدانین سسی،
ویجدانین سسیدیر اللهو-اكبر.
1977، ایستانبول