Səhəndiyyə
Şah dağım, çal papağım, el dayağım, şanlı Səhəndim,
Başı Dumanlı Səhənd’im, başı Tufanlı Səhənd’im
Başda Heydər Baba tək qarla, qırovla qarışıpsan
Son ipək telli buludlarla ufugda sarışıpsan
Savaşırkən barışıpsan
سهندیه
شاه داغیم، چال پاپاغیم، ائل دایاغیم، شانلی سهند´یم
əslikərəm şerinə bir haşiyə
“kərəm deyər mən bir səfil səyyadam
Hər marala tor ataram mar gəli
Yar bağının bülbülləri oxuyur
Bizim yurda seyrədə yox sar gəli”
Evdə bir il ah çəkərəm xəbər yox
Evdən çıxam mən oyana yar gəli
Taytuşlarım çölə çıxa gün çıxar
Mən çıxanda yağış getsə qar gəli
Yazıx quzum aclığa döz darıxma
Bugün sabah bahar gəli bar gəli
Bizə gələ gəlməyə bir kal iydə
Qonşumuza heyva gəli nar gəli
Xan evinə şir gələ quyrux bular
Bizim evə kor it gələ har gəli
Xalqa qonax gəli gözü sürməli
Bizim evdən kor getməmiş kar gəli
Bəxtimə arvat nə çıxa bilmirəm
Bəllidi ki sarsağa sovsar gəli
Bir (üç ətək) əndazadır əynimə
(salisbury)gen gəlməsə dar gəli
Dovlətliyə yas gələdə oynayar
Biz kasıba toy gələ axsar gəli
Qəm yükündən kədxudanın hissəsi
Xərdəl olu,bizimki xarvar gəli
Kətdə bizi döyəllə bir havar yox
Biz bir kəlmə hax danışsax car gəli
Darqaşayidlar bizə sərkar şıxar
Dar dibindən qurtula sərdar gəli
Bundan belə özgə görəm özgədən
Minnət çəkir qeyrətimə ar gəli
Işçi toyux kəsənə mən baxanmam
Bilməm necə ürəyindənvar gəli
Qəmdən mənim bir eynək var gözümdən
Işığ aydın gün gözümmə tar gəli
Eşqim düşüb yadıma gözlər daşar
Baharda sel atlanı çaylar gəli
Çox şairin təb,i donar buz kimi
ŞƏHRIYARın təb,idə qaynar gəli
Ata şehryar
اصلی كرم شعرینه بیر حاشیه
" كرم دئیه رمن بیر سفیل صییادام
هر مارالا تور آتارام مار گلی
یار باغینین بولبوللری اوخویور
بیزیم یوردا سئیره ده یوخ سار گلی"
ائوده بیر ایل آه چكرم خبر یوخ
ائودن چیخام ، من اویانا ، یارگلی
تای - توشلاریم ، چوله چیخا، گون چیخار،
من چیخاندا یاغیش گئتسه ، قاركلی
یازیغ قوزوم !آجلیغا دوز ، داریخما،
بوگون - صاباح باهار گلی ، بار گلی
بیزه گله - گلمیه ، بیر كال اییده،
قونشوموزا هیوا گلی ، نار گلی
خان ایوئینه ، شئر گله ، قویروق بولار
بیزیم ائوه، كور ایت گله ، هار گلی .
خلقه قوناق گلی ، گوزی سورمه لی ،
بیزیم ائودن ،كور گئتمه میش ، كار گلی
بختیمه آرواد نه چیخا ، بیلمیرم؟
بللی دی كی سارساغا ،سوسار گلی .
بیر(بیراوچ اتك)اندازادیر اگنیمه،
(سالیسبوری)گن گلمه سه دار گلی .
دولتلی یه یاس داگله اوینایار ،
بیز كاسیبا توی گله ،آخسار گلی
غم یوكوندن ،كدخدانین حصه سی ،
خردل اولی ،بیزیمكی خالوار گلی .
كتده بیزی دویله ، بیر هاوار یوخ،
بیز بیر كلمه حق دانیشساق ، جار گلی
داغاشا ییرتلار بیزه سركار چیخار،
دار دیبیندن قورتولار ، سردار گلی .
بوندان بئله ،ئوزگه گوره م ،ئوزگه دن -
منت چكیر ، غیرتیمه آر گلی .
ایشچی ، تویوق كسنده من باخانمام ،
بیلمم نئجه اوره گینده وار گلی ؟
غمدن منیم ، بیر عینك وار گوزومده .
ایشیق - آیدین گون ، گوزومه تار گلی .
عشقیم دوشوب یادیمه ، گوزلر داشار ،
باهاردا سئل آتلانی - چایلار گلی .
چوخ شاعیرین طبعی دونار بوز كیمی ،
*شهریار*ین شعری ده ، قاینار گلی .
آتا شهریلر
Dərya Elədim
Türki bir çeşme isə, mən onu bir dərya ələdim,
Bir soyuq mə'rəkəni məhşəri-Kübra elədim.
Bir işıltıydı Səha ulduzu tək görsənməz,
Göz yaşımla mən onu əgdi-Süyəyya elədim.
Ümidim var ki, bu dərya hələ oqyanus ola,
Ona zamin bu zəminə ki, mühəyya elədim.
İrfana catmasa şe'r və ədəb ibqa olmaz,
Mən də irfana çatıp, şe'rimi ibqa elədim.
Əbədiyyətlə yanaşdım doğula Hafizə tay,
Şirazın Şebçırağın Təbrizə ehda elədim.
Türkinin canın almışdı hayasız tağut,
Mən hayat aldım ona, Haq üçün ehya elədim.
Feyzi-Ruhul-Qüds oldu mədədim Hafiz tək,
Mən də Hafiz kimi ecazı-Məsiha elədim.
Qəmə-qəddarələr ağzında dil olmuşdu söyüş,
Mən sevinc etdim onu, xəncəri-xurma elədim.
İndi göylərdə gözəl səflə səfa ilə gəzir,
Mən cəlablarda üzən ördəyi durna elədim.
Bax ki, Heydərbaba əfsanə tək olmuşdu bir Qaf,
Mən kiçik bir dağı sərmənzili-Anqa elədim.
Burda Rövşənzəmirin də hünərin yad edəlim,
Mən onun da qələmin tutiyi-guya elədim.
Nə tək İranda mənim vəlvələ salmış qələmim,
Bax ki, Türkiyədə, Qafqazda nə qavqa elədim.
Bax ki, Tehranda nə fərzanələr olmuş valeh,
Bax ki, Təbrizdə nə şairləri şeyda elədim.
Həm Səhəndiyə Səhəndin dağın etdi baş uca,
Həm mən öz qardaşımın hakqını ifa elədim
Acı dillərdə şirin Türki olurdu hənzəl,
Mən şirin dillərə qatdım onu həlva elədim.
Hərnə qalmışdı keçənlərdən ona bal pətəyi,
Əridib mumlu balın şəhdi-musaffa elədim.
Türki vallah, analar oxşağı, laylay dilidir,
Dərdimi mən bu dəva ilə müdava elədim.
Şəhriyar, heyf savuqdur bu dəyirman hələ də,
Dartmağa yoxdur dəni, mən də müdara elədim.
Ata shehryar
Səhəndin ölümünə
Məhəmməd Hüseyn şəhriyar
Bu qara torpağa giciyim gəlir
Günbəgün artır öz xəzinəsin
O necə basıbdır qara bağrına
Səhənd tək bir dolu söz xəzinəsin
O yüksək səhəndin özü ölübsə
Sızlayan sazının sözü bizdədir
Dumanlı zirvəsi gözdən itibsə
Ruhun intizar gözü bizdədir
Son
سهندین اؤلومونه
محمد حسین شهریار
بو قارا تورپاغا گیجیگیم گلیر
گونبگون آرتیر اؤز خزینهسین
او نئجه باسیبدیر قارا باغرینا
سهند تك بیر دولو سؤز خزینهسین
او یوكسك سهندین اؤزو اؤلوبسه
سیزلایان سازینین سؤزو بیزدهدیر
دومانلی زیروهسی گؤزدن ایتیبسه
روحون اینتیزار گؤزو بیزدهدیر
سون
Bəlalı baş
Yar günümü, göy əsgiyə, tutdu ki dur məni boşa!
Cütçü görübsən öküzə, öküz qoyub bizov qoşa?!
Sən əllini geçib yaşın, mən bir otuz yaşında qız,
Söylə görüm otuz yaşın nə nisbəti əlli yaşa?!
Sən yerə qoydun başıvı, mən başıma nə daş salım?!
Bəlkə mən artıq yaşadım, neyləməli? Dedim: yaşa!
Biz də bəlalı baş nöçün(nə için), yanına süpürgə bağlasın?
Börkü başa qoyan gərək, börkünə də bir yaraşa!
Bir də kəbin kəsilməmiş sən mənə bir söz demədin,
Yoxsa cəhazımda gərək gələydi bir hoqqa maşa!
Dedim qəza gəlib tapıb, bir iş idi olub geçib
Qurbanam ol ala gözə, heyranam o qələm qaşa!
Mən ki özümdə bir günah görmüyürəm, çarə nədir?
Pis bəşərin qaydasıdır, yaxşını tapsa dolaşa!
Dosta mürüvvət etməli, düşmən ilə geçinməli,
İş belə dir, rəva dəyil, bəşər yolun azıb çaşa!
Mən də sənin dayoğlunam, sən də mənim bibimqızı
Könül baxırsa günəşə, göz də gərəkdir qamaşa
İndi bizim maral kimi, üç balamız var dır gərək,
Ata-ana savaşsa da, bunlara xatir barışa
Hər kişiyə əyalı də, öz canı tək hörüklənib
Hədiyə də olmaz eyləsin əyalı qardaş, qardaşa!
Bu dünya bir yol kimi dir, biz axirət musafiri,
Kicavədə, hamaş gərək öz hamaşi ilə yanaşa
Axirəti olanların dünyası ğəmsiz olmuyub**
Sel dir gələr axar geçər, amma gərək aşıb daşa
Məsəl dir yer ki bərk olur, öküz öküzdən inciyir
Hey dartılılır ipin qıra, yoldaşı ilə bir savaşa!
Bizim də rüzigarımız yaman dır, biz də eyb yox,
Bəlkə vəzifə dir bəşər gonşuları ilə qonuşa
Həqq-i həyat yox daha bizlərə, çox böyük başı,
Zindanımız da həqqimiz, bir baca tapsaq tamaşa!
Amma onun şəmatəti, allaha xoş gəlmiyubən,
Getdi manim həyatımı vurdu daşa, çıxdı başa...
(ata Şəhriyar)
بلالی باش شهریار
یار گونومی گؤی اسگییه توتدو كی دور منی بوشا
جوتچو گؤروبسه ن اؤكوزه اؤكوز قویوب بیزوو قوشا ؟
سن اللینی كئچیب یاشین ، من بیر اوتوز یاشیندا قیز
سؤیله گؤروم اوتوز یاشین نه نیسبتی اللی یاشا ؟
سن یئره قویدون باشیوی من باشیما نه داش سالیم ؟
بلكه من آرتیق یاشادیم نئیله مه لی ؟ دئدیم یاشا
بیرده بلالی باش نچون یانینا سوپورگه باغلاسین؟
بؤركو باشا قویان گرك بؤركونه ده بیر یاراشا
بیرده كبین كسیلمه میش سن منه بیر سؤز دئمه دین
یوخسا جهازیمدا گرك گلئیدی بیر حوققا ماشا
دئدیم : قضا گلیب تاپیب ، بیر ایشیدی اولوب كئچیب
قوربانام اول آلا گؤزه ، حئیرانان اول قلم قاشا
منكی اؤزومده بیر گوناه گؤرمه ییرم ، چاره ندیر ؟
پیس بشرین قایداسی دیر ، یاخشی نی گؤرسه دولاشا
دوستا مروت ائتمه لی دوشمه نیله كئچینمه لی
قایدا بودیر ، حئیف دئگیل بشر یولون آشیب چاشا ؟
من ده سنین دای اوغلونام سن ده منیم بی بیم قیزی
گؤنول باخیرسا گونه شه ، گؤزده گرك بیر قاماشا
ایندی بیزیم مارال كیمی ، اوچ بالامیز واردی ، گرك
آتا – آنا ساواشسادا ، بونلارا خاطیر باریشا
هر كیشی یه عیالی دا ، اؤز جانی تك هؤروكلنیب
هدیه ده اولماز ائله سین عیالی قارداش قارداشا
بو دونیا بیر یول كیمی دیر ، بیز آخرت مسافیری
كجاوه ده هاماش گرك اؤز هاماشینان یاناشا
آخیرتی اولانلارین ، دونیاسی غم سیز اولمویوب
سئل دی گله ر آخار كئچر ، آمما گرك آشیب – داشا
مثل دی : « یئر كی برك اولور ، اؤكوز اؤكوزدن اینجییور »
هی دارتیلیر ایپین قیرا ، یولداشیلا بیر ساواشا
بیزیم ده روزیگاریمیز یامان دی ، بیزده عیب یوخ
بلكه وظیفه دیر بشر قونشولاریلان قونوشا
حق حیات یوخ داها بیزلره ، چوخ بؤیوك باشی
زندانیمیزدا حققیمیز ، بیر باجا تاپساق ، تاماشا
آمما اونون شماتتی آللاها خوش گلمیوبن
گئتدی منیم حیاتیمی ووردی داشا چیخدی باشا
آتا شهریار