Türkün Dili
Türkün dili tək sevgili istəkli dil olmaz
Özgə dile qatsan, bu əsil dil əsil olmaz.
Öz şe'rini Farsa, Ərəbə qatmasa şair,
Şe'ri eşidənlər, oxuyanlar kəsil olmaz.
Pşmiş kimi şe'rin də gərək dadı-duzu olsun,
Kənd əhli bilərlər ki, doşabsız xəşil olmaz.
Sözlər də cəvahir kimidir, əsli bədəldən,
Təşhis verən olsa bu qəd"r zir-zibil olmaz.
Şair ola bilməzs"n, anan doğmasa şair,
Missən a balam, hər sarı köynək qızıl olmaz.
Ötməz, oxumaz bülbülü salsan qəfəs içrə,
Dağ-daşda doğulmuş dəli ceyran həmil olmaz.
İnsan odur, dutsun bu zəlil xalqın əlindən,
Allahı sevərsən, belə insan zəlil olmaz.
Hər çənd Sərabın südü cox, yağ-balı çoxdur,
Baş ərsə də çatdırsa Sərab Ərdəbil olmaz.
Millət qəmi olsa bu çocuklar çöpə dönməz,
Ərbablarımızdan da qarınlar təbil olmaz.
Məndən də nə zalım oğlum, nə qisasçı,
Bir dəfə bunu qan ki, ipəkdən qəzil olmaz.
Düz vaxtda dolar taxta-tabaq edviyə ilə,
Onda ki, nənəm sancılanar, zəncəfil olmaz.
Fars şairi cox sözləri bizdən aparmış,
Sabir kimi bir süfrəli şair paxıl olmaz.
Türkün məsəli, folkloru dünyada təkdir,
Xan yorğanı, kənd içrə məsəldir, mitil olmaz.
Azər qoşunu qeysəri-Rumu əsir etmiş,
Kəsra sözüdür, bir belə tarix nağıl olmaz.
Bu Şəhriyarın təb'i kimi çimməli çeşmə,
Kövsər ola bilsə demirəm, Səlsəbil olmaz.
ATA ŞƏHRYAR
توركون دیلی
توركون دیلی تك سئوگلی ایستكلی دیل اولماز
ئوزگه دیله قاتسان , بو اصیل دیل, اصیل اولماز
ئوز شعرینی فارسا- عربه قاتماسا شاعر
شعری اوخویانلار. ائشیدنلر كسیل اولماز
پیشمیش كیمی, شعرین ده گرگ داددوزی اولسون
كند اهلی بیلرلر كی دوشابسیز خشیل اولماز
سوزلرده جواهر كیمی دیر,اصلی بدلدن
تشخیص وئرن اولسا بو قده ر زیر- زیبیل اولماز
شاعیر اولا بیلمزسن, آنان دوغماسا شاعیر
مس سن, آبالام هر سارای كوینك قیزیل اولماز
آزاد قوی اوغول عشقی طبیعتده بولونسون
داغ , داشدا دوغولموش ده لی جیران حمیل اولماز
چوخ قیسا بوی اولسان اولوسان جین كیمی شیطان
چوخ دا اوزون اولما كه اوزوندا عقیل اولماز
اوتمز اوخوماز بولبولو سالسان قفس ایچره
داغ , داشدا دوغولموش ده لی جیران حمیل اولماز
اینسان اودی توتسون بو ذلیل خلقین الیندن
آلاهی سورسن , بئله اینسان ذلیل اولماز
چوق داكی سرابون سویی واریاغ- بالی واردیر
باش عرشه ده چاتدیرسا , سراب اردبیل اولماز
میلت غمی اولسا , بو جوجوقلار چوپه دونمز
اربابلار یمیزدان قارینلار طبیل اولماز
مندن ده نه ظالم چیخار,اوغلوم, نه قصاص چی
بیر دفعه بونی قان كی ایپكدن قیزیل اولماز
دوز واختا دولار تاختا, طاباق ادویه ایله
اوندا كی ننه م سانجیلانارزنجفیل اولماز
فارس شاعری چوخ سوزلرینی بیزدن آپارمیش
"صابر" كیمی بیر سفره لی شاعیر, پخیل اولماز
توركون مثلی فولكلوری دنیادا تك دیر
خان یورقانی, كند ایچره مثل دیر, میتیل اولماز
آذر قوشونی, قیصر رومی اسیر ائتمیش
كسری سوزودیر بیر بئله تاریخ ناغیل اولماز
بو «شهریار»ین طبعی كیمی چیممه لی چشمه
كوثر اولا بیلسه دئمیرم , سلسبیل اولماز
آتا شهریار
tarım mənim
sızlayır əhvalıma sübhə qədər tarım mənim
təkcə tarımdir qara günlərdə qəmxarım mənim
çox vəfalı dostlarım vardır , yaman gün gəlcəyin
tardan özgə qalmayır yar-i vəfadarım mənim
yer tütüb qəmxanədə , qildim fəramuş aləmi
mən tarın qəmxuarı oldum , tar qəmxuarım mənim
güzlərimə hər təbəssüm sancılır neştr kimi
kiprigi xəncrdi , ah , ol bi vəfa yarım mənim
asman aldı kənarımdan ay ozlu yarımı
yaş tükr olduz kimi bu çəşmi xunbarım mənim
ey bu qəmli künlümün tab o təvanı , söylə bir
əhd o peymanın nə oldu , nüldü ılğarım mənim
" şəhryar "ım gərçi mən süz mülkünün sultanıyəm
göz yaşımdan başqa yoxdur dürr şəhvarım mənim
ata şəhrıar
تاریم منیم
سیزلاییر احوالیما صبحه قدر تاریم منیم
تكجه تاریم دیر قارا گونلرده غمخواریم منیم
چوخ وفالی دوستلاریم واردیر، یامان گون گلجه یین
تاردان اوزگه قالماییر یار وفاداریم منیم
یئر توتوب غمخانه ده، قیلدیم فراموش عالمی
من تارین غمخواری اولدوم، تار غمخواریم منیم
گوزلریمه هر تبسم سانجیلیر نئشتر كیمی
كیپریگی خنجردی، آه، اول بی وفا یاریم منیم
آسمان آلدی كناریمدان آی اوزلو یاریمی
یاش توكر اولدوز كیمی بو چشم خونباریم منیم
ای بو غملی كونلومون تاب و توانی، سویله بیر
عهد و پیمانین نه اولدو، نولدو ایلغاریم منیم
"شهریار"م گرچی من سوز مولكونون سلطانی یم
گوز یاشیمدان باشقا یوخدور در شهواریم منیم
آتا شهریار
Yar qasidi
xətalini göndəribdir
bəs ki mən axvay demişəm
ax gecələr yatmamışam
mən sənə laylay demişəm
sən yatalı mən gözumə
ulduzları say demişəm
hər kəs sənə ulduz deyə
özüm sənə ay demışəm
səndən sora həyatə mən
şirindisə zay demişəm
hər gözəldən bir pay alıb
sən gözələ pay demişəm
sənin gün tək batmağıvı
aybatana tay demişəm
indi yaya qış deyirəm
sabiq qışa yay demişəm
gah toyunu yadə salıb
mən dəli nay nay demişəm
sonra yenə yasə batıb
ağları hayhay demişəm
ətək dolu dərya kimi
göz yaşəma çay demişəm
ömrə surən mən qara gün
ax demişəm vay demişəm
şəhryar
یار قاصدی
سن یاریمین قاصیدی ســـن
ایلش سنه چای دئمـــــــیشم
خیالینـــــــی گؤندریـــــب دی
بس كی من آخ وای دئمیشم
آخ گئجه لر یاتمامیشــــــام
من سنه لای ـ لای دئمیشم
سن یاتالی من گؤزومــــه
اولدوزلاری سای دئمیشـم
هركس سنه اولدوز دئیـــه
اؤزوم سنه آی دئــــــمیشم
سندن سونرا حیــــــاته من
شیرین دیسه زای دئمیشـم
هر گؤزلدن بیر گول آلیــب
سن گؤزله پای دئمیشــــــم
سنین گون تك باتمــاغینی
آی باتانا تـــــای دئمــــــیشم
ایندی یایـــا قـــیش دئییــــرم
سابیق قیشــا یای دئمــــیشم
گاه تویونو یـــــاده ســـــالیب
من دلی نــای ـ نــای دئمیشم
سونـرا یئنه یاســــــــه باتیب
آغلاری های ـ های دئمـیشم
اتك دولـــــو دریــــا كیمــــی
گؤز یاشیما ، چای دئمـــیشم
عؤمره سورن من قارا گون
آخ دئمیشم ، وای دئمیشم ...
( شهریار )
Şair qardaşım Şəhriyara məktub
Haqqım deyə ellər qalxıb ayağa,
Səsin gəlmir, ay Şəhriyar, hardasan?
Ayıl barı güllələrin səsinə,
Millətin min dərdi var, hardasan?!
Mən uzaqdan görürəm bu dəhşəti
Sən yaxından görmürsən vəhşəti?
Düşmən yenə nişan alıb milləti
Meydanlarda axır qanlar, hardasan?
Alqışlardım bir zaman hər kəlməni,
Səbəb nədir eşitmirəm nəğməni?
Gör haçandır, gör haçandır mən səni
Axtarıram diyar, diyar, hardasan?
Od tutaraq alışardım, şerinlə,
Ədalətdən danşardım şerinlə.
Al günlərçün çalışardım şerinlə,
De hardasan, ey sənətkar, hardasan?
Yağdırmasan lənətini cəllada,
Bildirməsən qüdrətini cəllada,
Göstərməsən qeyrətini cəllada
Etməz sənə el ehtibar, hardasan?!
Qəm yelkənim dənizdədir haçandır,
Yarı canım Təbrizdədi, haçandır.
Təbrizdədir, o sizdədir haçandır,
De hardasan, ey nəğməkar, hardasan?
Öz andını çıxartma gəl yadından,
Atəş yağdır ürəyinin odundan.
Qardaş kimi, vətən, millət adından
Var səsimlə çəkirəm car, hardasan?!
Çox da bu gün, bu dəm özüm burdayam
Ellər bilir, ürəyimlə hardayam.
Süleymanam, söz ordumla ordayam.
Bəs sən özün, ey Şəhriyar, hardasan?!
Süleyman Rüstəm, noyabr, 1980.
Süleyman Rüstəmə savab
Gün çırtadı, göz qamaşdı,
Araz mənlə fosunlaşdı
Eşqim ayaqyalın qaçdı,
Sənin gəldi, Süleymanım!
Sənə qurban mənim canım,
Mən ölmüşəm, ağlayan yox,
Gözlərimi bağlayan yox,
Bir od yaxıb dağlayan yox,
Soyuq bizi kiridibdir,
Şaxta bizi qurudubdur.
Neftimizi basdırırlar,
Millətə qan qusdururlar.
Bir iddəyə qısdırırlar,
Qalan qalır ac-susuz,
Cavandırsa, acdır quduz.
40 ildir ki, dusdağam mən.
Qərarlar icra ağam mən,
Deyirsən bəki, sağam mən?
Bağırmadan iş qurtulub,
Boğaz, bağırsaq yırtılub.
Bir əl silah, bir əl yalın,
Biri tünük, biri qalın,
Deyir ki, haqqızı alım,
Amma hansı kömək ilə?
Yemək olur demək ilə?!
...böyük başlardır təqsirkar,
kiçik başda nə təqsir var?
Yenə arteş dura havar,
Millətin də işi işdir,
Yoxsa dava mərkimişdir.
Qorxum budur oyun ola,
Millət dönə qoyun ola.
Kimdir öizə boyun ola?
Ki, qurdu biz qova bilək,
Qurdun şərin sova bilək?
...amma bizim mücahidlər,
hər biri min cana dəyər.
Topa, tanka baxar məyər?
Qan-qan deyib, hayxırması,
Acıqlı bir şir balası.
...biz bir dərya qan vermişik,
zindanlarla can vermişik,
40 nəsil qurban vermişik –
Şəriəti tək insanlar,
Təxti kimi pəhləvanlar.
Biz etisab etdik tamam,
əliyalın etdik qiyam.
Qoyun qəli, Naib-imam
Cahad desə, dartılaruq,
Qırılsaq da, qurtularuq.
...Səsin mənə nə səs oldu,
qəbir yenə qəfəs oldu.
Bir balaca həvəs oldu,
Dedim yenə durum yazım,
Yenə də bir qəbir qazım.
Hardan belə səsin gəlsin,
Gözümüzün yaşın ilsin,
Mənim də bir üzüm gülsün.
Haçan səni görə billəm?
Qol boynuva herə billəm?
Qardaşların gözündən öp,
Bəxtiyarın üzündən öp,
Səmədin də sözündən öp.
Mən də təkəm, sizə qurban,
Tək canım, hammuza qurban!
شاعر قارداشیم شهریارا مكتوب
حاقیم دئیه ائللر قالخیب آیاغا،
سسین گلمیر، آی شهریار، هارداسان؟
آییل باری گوللهلرین سسینه،
میللتین مین دردی وار، هارداسان؟!
من اوزاقدان گؤرورم بو دهشتی
سن یاخیندان گؤرمورسن وهشتی؟
دوشمن یئنه نیشان آلیب میللتی
میدانلاردا آخیر قانلار، هارداسان؟
آلقیشلاردیم بیر زامان هر كلمنی،
سبب ندیر ائشیتمیرم نغمنی؟
گؤر هاچاندیر، گؤر هاچاندیر من سنی
آختاریرام دیار، دیار، هارداسان؟
اود توتاراق آلیشاردیم، شعرینله،
عدالتدن دانشاردیم شعرینله.
آل گونلرچون چالیشاردیم شعرینله،
دئ هارداسان، ائی سنتكار، هارداسان؟
یاغدیرماسان لنتینی جللادا،
بیلدیرمهسن قودرتینی جللادا،
گؤسترمهسن قئیرتینی جللادا
ائتمز سنه ائل ائهتیبار، هارداسان؟!
قم یئلكنیم دنیزدهدیر هاچاندیر،
یاری جانیم تبریزدهدی، هاچاندیر.
تبریزدهدیر، او سیزدهدیر هاچاندیر،
دئ هارداسان، ائی نغمكار، هارداسان؟
اؤز آندینی چیخارتما گل یادیندان،
آتش یاغدیر اوریینین اودوندان.
قارداش كیمی، وطن، میللت آدیندان
وار سسیمله چكیرم جار، هارداسان؟!
چوخ دا بو گون، بو دم اؤزوم بوردایام
ائللر بیلیر، اورییمله هاردایام.
سولئیمانام، سؤز اوردوملا اوردایام.
بس سن اؤزون، ائی شهریار، هارداسان؟!
سولئیمان روستم، نویابر، 1980.
سولئیمان روستمه ساواب
گون چیرتادی، گؤز قاماشدی،
آراز منله فوسونلاشدی
عشقیم آیاقیالین قاچدی،
سنین گلدی، سولئیمانیم!
سنه قوربان منیم جانیم،
من اؤلموشم، آغلایان یوخ،
گؤزلریمی باغلایان یوخ،
بیر اود یاخیب داغلایان یوخ،
سویوق بیزی كیریدیبدیر،
شاختا بیزی قورودوبدور.
نئفتیمیزی باسدیریرلار،
میللته قان قوسدورورلار.
بیر ایددهیه قیسدیریرلار،
قالان قالیر آج-سوسوز،
جاواندیرسا، آجدیر قودوز.
40 ایلدیر كی، دوسداغام من.
قرارلار ایجرا آغام من،
دئییرسن بكی، ساغام من؟
باغیرمادان ایش قورتولوب،
بوغاز، باغیرساق ییرتیلوب.
بیر ال سلاح، بیر ال یالین،
بیری تونوك، بیری قالین،
دئییر كی، هاققیزی آلیم،
اما هانسی كؤمك ایله؟
یئمك اولور دئمك ایله؟!
...بؤیوك باشلاردیر تقسیركار،
كیچیك باشدا نه تقسیر وار؟
یئنه آرتئش دورا هاوار،
میللتین ده ایشی ایشدیر،
یوخسا داوا مركیمیشدیر.
قورخوم بودور اویون اولا،
میللت دؤنه قویون اولا.
كیمدیر اؤیزه بویون اولا؟
كی، قوردو بیز قووا بیلك،
قوردون شرین سووا بیلك؟
...اما بیزیم موجاهیدلر،
هر بیری مین جانا دیر.
توپا، تانكا باخار میر؟
قان-قان دئییب، هایخیرماسی،
آجیقلی بیر شیر بالاسی.
...بیز بیر دریا قان وئرمیشیك،
زیندانلارلا جان وئرمیشیك،
40 نسیل قوربان وئرمیشیك –
شریعتی تك اینسانلار،
تختی كیمی پهلوانلار.
بیز ائتیساب ائتدیك تامام،
الیالین ائتدیك قیام.
قویون قلی، نایب-ایمام
جاهاد دئسه، دارتیلاروق،
قیریلساق دا، قورتولاروق.
...سسین منه نه سس اولدو،
قبیر یئنه قفس اولدو.
بیر بالاجا هوس اولدو،
دئدیم یئنه دوروم یازیم،
یئنه ده بیر قبیر قازیم.
هاردان بئله سسین گلسین،
گؤزوموزون یاشین ایلسین،
منیم ده بیر اوزوم گولسون.
هاچان سنی گؤره بیللم؟
قول بوینووا هئره بیللم؟
قارداشلارین گؤزوندن اؤپ،
بختیارین اوزوندن اؤپ،
سمدین ده سؤزوندن اؤپ.
من ده تكم، سیزه قوربان،
تك جانیم، هامموزا قوربان!
Şatr oğlan
Şatr oğlan görum allah sənə versin bərəkət
Qoy unun yaxşi ələnsin , xəmirin əllənsin
Çox pişir yaxşi pişir göydə fırıldat kürəyi
Mənbər üstə çörəyin qoy qalanib təllənsin
Təndirin tuur təkin ərşidən alsin işiği
Ərsinin beyrəq-i əhrar kimi millənsin
Kasıbın qisməti yox yağli pilov döşləmağa
Bu yavan səngəyi bir qoy sahalib səllənsin
Qeyrətin qurbani sən müştərini tez yola sal
El içində yaramaz arvaduşax vellənsin
Qoy ikir yalliği satsin xozəyin bir manata
Dişi düşmüş qocanin ağzi nədir dillənsin
O mənim şe,rimə çox mayil olan vərdəstə
Denə , şa,ir çörəyi qoy qurusun güllənsin
Mən liğirsa yiyəbilsəmdə fulus lazm olar
Bu susuz baxca nə lazım bu qədər bellənsin
Sari yazlıxdan olan gülli qızarmış səngək
Gərəy ağzında ərik tək əzilib həllənsin
Tehranın qeyrıti yox şəhriyarı saxlamağa
Qaçmışam tırbizə ta yaxşı yaman billənsin
Baxcamız fasid olub hər nə əkirsən olmaz
Yeri daşlıxdı gərək torpağı qərbillənsin
Moddəası çox olan təbl-e tohi por badux
Neyliyək zırnaçinin burnu gərək yellənsin
Bu gicəllənmədən ay çərx-i fələk səndə yorul
Bu həyasız günə gözlər nə qədər zillənsin
Sə,dinin bag-i Golestanı gərək həşrə qədər
Alması səllələnıb xurması zənbillənsin
Lə,nət ol bad-i xəzanə ki nizami bağının
Bir yava gülbəsərin qoymadı kakillənsin
Aarezu cəlgələrində biz əkən məzrəələr
Diyəsən saqələnib qoy hələ sünbüllənsin
Qissə çox qafiyə yox axtarıram tapmiyuram
Yeridir şəhriyarın təb,idə tənbəllənsin
Ata şəhriyar
شاطر اوغلان
شاطر اوغلان گوروم آللاه سنه وئرسین بركت
قوی اونون یاخشی النسین ،خمیرین اللنسین
چوخ پیشیر یاخشی پیشیر گویده قیریلدات كوره یی
منبر اوسته چوره یین قوی قالانیب تللنسین
تندیرین طور تكین عرشیده ن آلسین ایشیغی
ارسینین بیرق احرار كیمی میللنسین
كاسیبین قیسمتی یوخ یاغلی پیلوو دوشله ماغا
بو یاوان سنگه یی بیرقوی ساحالیب سئللنسین
قیرتین قوربانی سن موشترینی تئز یولا سال
ائل ایچینده یاراماز آرواد اوشاغ وئللنسین
قوی ایكیریاللیغی ساتسین خوزه ئین بیر ماناتا
دیشی دوشموش قوجانین آغزی نه دیر دیللنسین
او منیم شعریمه چوخ ماییل اولان وردسته
دئنه: شاعیر چوره یی قوی قوروسون گوللنسین
من لیغیرسا یئیه بیلسم ده فلوس لازیم اولار
بو سوسوز باخچا نه لازیم بو قده ربئللنسین
ساری یازلیقدان اولان گوللی قیزارمیش سنگك
گره ك آغزوندا اریك تك ازیلیب هللنسین
تهرانین غیرتی یوخ شهریار ساخلاماغا
قاچمشام تربیزه تا یاخشی یامان بللنسین
باغچامیز فاسد اولوب ، هر نه ااكرسن اولماز
یئری داشلیقدی گره ك توپراقی غربیللنسین
مدعاسی چوخ اولان طبل تهی پربادوخ
نیله یك ضرناچی نین بورنو گره ك یئلله نسین
بو گیجللنمه دن آی چرخ فلك سنده یورول
بو حیاسیز گونه گوزلر نه قده ر زیللنسین
سعدی نین باغ گلستانی گره ك حشره قده ر
آلماسی سلله لنیب خرماسی زنبیللنسین
لعنت اول باد خزانه كی "نظامی " باغینین
بیر یاوا گلبسرین قویمادی كاكللنسین
آرزو جلگه لرینده بیز اكن مزرعه لر
دئییه سن ساقه لنیب قوی هله سنبللنسین
قصه چوخ قافیه یوخ آختاریرام تاپمیورام
یئریدیر شهریارین طبعی ده تنبللنسین
آتا شهریار
qəm basdı qəlyanımı
qişin qərə qeyidi alıb mənim canımı
xurtdan deyib qucalıq , kəsib mənim yanımı
bu sıqarda zülük tək , düşüb mənim canıma
dodaq - dodaqə qoyub , sorur mənim qanımı
sazaq sazın quraraq , qulaxdı sankı burur
çəkibdi ipliyimi , qırıbdı qeytanımı
yenə qışın qoşunu , payız marşın çalaraq
kərdimdə varsa biçir , laləmi reyhanımı
üşüdüm ha üşüdüm , deyir mənim dərdimi
kürsü tovun itirib , axtarır dərmanımı
payızlamış zəmiyəm , vəryan mənənə gərək
dönərgə döndərəcək , döndükcə vəryanımı
qoy çalxasın bizi bu , zəmaanə nehrə kimi
mənim südüm çürüyüb , turşatsın ayranımı
hənr dilin qələmin ışdən salan məni də
işdən salıb itirib pak adımı sanımı
heydərbaba yolu tək , yol bağlanıb üzümə
avçı fəlk avlayıb sərvilə ceyranımı
nazlı yarım gedəli , sönüb mənim çırağım
xan varsada nə karı , evin ki yox xanımı
MƏRYƏM köçüb gedibn ŞƏHRZADınm da gedir
fələk əlımdən alır , dürrümü mərcanımı
yetim tək oz - gözümi nibt basıb basacaq
yaman qarışdırıacaq , səlqə mi , səhmanımı
nə diz var ki sürünüm , nə üz varkı qayıdım
nə yük qalıb nə yabı , soyubla kərvanımı
eldən məni qocalıq , azqın salıb , salacaq
itirdi TƏBRIZimi , oduzdu TƏHRAnımı
bizim də çayxanamız , çay tökrək qonağa
düldürdi zərdabilə , mənim də fincanımı
qəlyanla ŞƏHRIARım qəmi qaldır baxalım
mən də xoruldadıram , qəm basdı qəlıanımı
قه م باسدی قه لیانیمی
قیشین قره قئییدی آلیب منیم جانیمی
خورتدان دئییب قوجالیق ، كسیب منیم یانیمی
بو سیگاردا زو لی تك ، دوشوب منیم جانیما
دوداق – دوداقه قویوب ، سورور منیم قانیمی
سازاق سازین قوراراق ، قولاقدی سانكی بورور
چكیبدی ایپلیگیمی ، قیریبدی قئیطانیمی
یئنه قیشین قوشونی ، پائیز مارشین چالاراق
كردیمده وارسا بیچیر ، لاله می ریحانیمی
اوشودوم ها اوشودوم، دئییر منیم دردیمی
كورسو تووین ایتیریب ، آختاریر درمانیمی
پاییزلامیش زمی یم، وریان منه نه گرك
دؤنرگه دؤندره جك ، دؤندیكجه وریانیمی
قوی چالخاسین بیزی بو ، زمانه ئهره كیمی
منیم سودوم چورویوب ، تورشاتسین آیرانیمی
هنر دیلین قلمین ایشدن سالان منی ده
ایشدن سالیب ایتیریب پاك ادیمی سانیمی
حیدربابا یولی تك ، یول باغلانیب اوزومه
آوچی فلك آولاییب سررویله جئیرانیمی
نازلی یاریم گئده لی ، سؤنوب منیم چیراغیم
خان وارسادا نه كاری ، ائوین كی یوخ خانیمی
مریم كؤچوب گئدیبن شهرزادینم دا گئدیر
فلك الیمدن آلیر ، درریمی مرجانیمی
یئتیم تك اوز – گؤزومی نیبت باسیب باساجاق
یامان قاریشدیریاجاق ، سلقه می ، سهمانیمی
نه دیز وار كی سورونوم، نه اوز واركی قاییدیم
نه یوك قالیب نه یابی ، سویوبلا كروانیمی
ائلدن منی قئوجالیق ، آزقین سالیب ، سالاجاق
ایتیردی تبریزیم ، اودوزدو تهرانیمی
بیزیم ده چایخانامیز ، چای تؤكررك قوناغا
دولدوردی زردآب ایله ، منیم ده فنجانیمی
قلیانلا شهریاریم غمی قالدیر باقالیم
من ده خورولدادیرام ، غم باسدی قلیانیمی
Qafqazlı Qardaşlar ilə Görüş
Ey səfasın unudmayan Qafqaz,
Gəlmişəm zövq alam maraqından.
Qeyrəti coşqun olmayan nə bilir,
Ki, nələr çəkmişəm firaqından.
Qoy gəlim bir qucaqlaşıp öpüşək,
Bir çəkək rüzgar əlindən dad.
Tanrının şükr edək calalına ki,
Bu qədərlikcə olmuşuq azad.
Oxuruq biz sizin təranələri,
Yadigar ömürlərdən, illərdən.
Bakinın söz-sovu, hekayələri,
Düşməz illər boyu dillərdən.
Sazımın qəmli simlərində mənim,
Bakinin başqa bir təranəsi var.
Sinəmin dar xərabəsində dərin,
Bu cəvahirlərin xəzanəsi var.
Mən sizin şanlı qəhramanlarınızı,
Sözlərimdə həmişə yad edərəm.
Zülmə qarşı qılınc sözüm kəskin,
Qəhramanlar kimi cihad edərəm.
Sən kimi qardaş öz qardaşını,
Atmayıb, özgə kimsə dutmayacaq.
Qoca Təbriz də yüz min il keçsə,
Baki qardaşların unutmayacaq.
Gün o gündür ki, Haq yolun düzlər,
Onda biz də düzü düzə qoşarıq.
Ayıranmaz o gün bizi şəmşir,
Əbədi vəsl üçün qucaqlaşarıq.
Rəhimin, Rüstəmin əlini sıxmaq,
Mənə dünya boyunca izzəti var.
Qocalıqda bu izzəti tapmaq,
Bir cavanlıq qədərcə ləzzəti var.
Dilimiz, qanımız bir olduqda,
Qırmaq olmaz bu əhdi-peymanı.
Xalq ilə əhdi möhkəm etmaqda,
Boşluya bilmərik bu imanı.
Gəlmişik doğma yurdumuz Bakiyə,
Qoy bu tarix də iftixar olsun.
Şəhriyardan da bu üfüqlərdə,
Bir sınıq nəğmə yadigar olsun.
Ata şehryar
قافقازلی قارداشلار ایله گؤروش
ائی سفاسین اونودمایان قافقاز،
گلمیشم زؤوق آلام ماراقیندان.
قئیرتی جوشقون اولمایان نه بیلیر،
كی، نلر چكمیشم فیراقیندان.
قوی گلیم بیر قوجاقلاشیپ اؤپوشك،
بیر چكك روزگار علیندن داد.
تانرینین شوكر ائدك جالالینا كی،
بو قدرلیكجه اولموشوق آزاد.
اوخوروق بیز سیزین ترانهلری،
یادیگار اؤمورلردن، ایللردن.
باكینین سؤز-سووو، حكایهلری،
دوشمز ایللر بویو دیللردن.
سازیمین قملی سیملرینده منیم،
باكینین باشقا بیر ترانهسی وار.
سینمین دار خرابهسینده درین،
بو جواهیرلرین خزانهسی وار.
من سیزین شانلی قهرامانلارینیزی،
سؤزلریمده همیشه یاد ائدرم.
ظلمه قارشی قیلینج سؤزوم كسكین،
قهرامانلار كیمی جیهاد ائدرم.
سن كیمی قارداش اؤز قارداشینی،
آتماییب، اؤزگه كیمسه دوتمایاجاق.
قوجا تبریز ده یوز مین ایل كئچسه،
باكی قارداشلارین اونوتمایاجاق.
گون او گوندور كی، حاق یولون دوزلر،
اوندا بیز ده دوزو دوزه قوشاریق.
آییرانماز او گون بیزی شمشیر،
ابهدی وسل اوچون قوجاقلاشاریق.
رحیمین، روستمین علینی سیخماق،
منه دونیا بویونجا عزتی وار.
قوجالیقدا بو عزتی تاپماق،
بیر جاوانلیق قدرجه لذتی وار.
دیلیمیز، قانیمیز بیر اولدوقدا،
قیرماق اولماز بو اهدی-پئیمانی.
خالق ایله اهدی مؤهكم ائتماقدا،
بوشلویا بیلمریك بو ایمانی.
گلمیشیك دوغما یوردوموز باكییه،
قوی بو تاریخ ده ایفتیخار اولسون.
شهریاردان دا بو اوفوقلرده،
بیر سینیق نغمه یادیگار اولسون.
آتا شئهریار
pərvanə və şəm
bərq olmadı " qızım gecə yandırdı lalə ni
pərvanənin " odm də baxır dim ədasinə
gördüm təvaaf-i kəəbə də yandıqca yalvarır
söylür : dözüm nə qədər bu eşqin cəfasinə ?
ya bu həcab-i şişəni qaldırkı savrulum
ya sündürüb bu fitnəni " batma əzasinə !
baxdım ki şəm söylə di : ey eşqə müddəyi !
aşq haçan olub yetə öz müddəasinə ?
bir yar məh ləqadı bizi beylə yandıran
səbr eylə yandıran da çatar öz cəzasinə "
amma bu eşq-i atşı ərşidi " candadır
qüy yandırıb xüdünü yetirsin xudasinə
ata şəhrıar
پروانه و شمع
برق اولمادی ” قیزیم گئجه یاندیردی لاله نی
پروانه نین ” اودم ده باخیر دیم اداسینه
گؤردوم طواف كعبه ده یاندیقجا یالواریر
سؤیلور : دؤزوم نه قدر بو عشقین جفاسینه ؟
یا بو حجاب شیشه نی قالدیركی صاورولوم
یا سوندوروب بو فتنه نی ” باتما عزاسینه !
باخدیم كی شمع سؤیله دی : ای عشقه مدعی !
عاشق هاچان اولوب یئته اؤز مدعا سینه ؟
بیر یار مه لقادی بیزی بئیله یاندیران
صبر ائیله یاندیران دا چاتار اؤز جزاسینه “
اما بو عشقی آتشی عرشیدی ” جاندادیر
قوی یاندیریب خودینی یئتیرسین خداسینه
آتا شهریار
Oyun oldux
itimiz qurd olali bizdə qayıtdıx qoyun oldux
Itilə qol boyun oldux
It əlindən qayıdıb qurdada bir zad boyun oldux
Itilə qol boyun oldux
Qurdumuz dişlərini hey qara daşlarda itiddi
Qoyununda işi bitdi
Son soxuldu sürüyə bir sürüni sökdü dağıtdı
əkilib it gedib itdi
bizdə baxdıx itilə qurd arasında oyun oldux
Itilə qol boyun oldux
Ata şəhryar
اویون اولدوخ
ایتیمیز قورداولالی،بیزده قاییدیق قویون اولدوخ
ایت ایله قول-بویون اولدوخ
ایت الینده ن قاییدیب،قوردادا بیر زاد بویون اولدوخ
ایت ایله قول-بویون اولدوخ
قوردوموز دیشلرینی هی قارا داشلاردا اایتیددی
قویونون دا ایشی بیتدی
سون سوخولدی سورویه ،بیر سورونی سوءكدو –داغیتدی
اكیلیب ،ایت گئدیب ایتدی
بیزده باخدخ ایت ایله قورد آراسیندا اویون اولوخ
ایت ایله قول-بویون اولدوخ
آتا شهریار
Naz eyləmisən
Çoxlar incikdi ki sən onlara naz eyləmisən
Məndə incik ki mənim nazımı az eüyləmisən
Etmisən nazı bu viranə könüldə sultan
Evin abad ola dərvişə niyan eyləmisən
Hər baxışda çalıban kipriyi mizrab kimi
Bir qulağ ver bu sınığ qəlbi nə saz eyləmisən
Başdan aç yaylıği əfşan eylə susən sünbül
Sən bizim bayramımızsan qışı yaz eyləmisən
Sən gün ol qoy qəmimiz dağda qar olsun ərisin
Mənim ancaə işimi suzoqodaz eyləmisən
Mən bu mə,nadə qəzəl yazmağa halım yoxudu
Sən cocuq tək qocanı fırfırabaz eyləmisən
Kakili başda burub bağlamısan taac kimi
O qızıl saçdan ona güllü qotaz eyləmisən
Sinə bir dəşt-i muğandı quzu yanyanə yatıb
Mənim ağlar gözümi orda araz eyləmisən
Bu gözəllik ki cəhanda sənə vermiş tanrı
Hər qədər naz eləsən eylə ki az eyləmisən
Məni bu suzilə atdın aralandın bilirəm
Aranı bir para namərdilə saz eyləmisən
Dəstəmaz eylədiyin çişmə məsiha qanıdır
Bilmirəm hansı klisadə namaz eyləmisən
Mən əşirran oxusam pəncə əraq ustə gəzər
Gözəlim tur olali tərk-i hicaz eyləmisən
Taza şaiir bu dəniz hər nə baxırsan dibiyox
Çox uzatsan boğazi ördəyi qaz eyləmisən
Bəs ki zülf o xət o xalın qopalağın götdün
Zülfəlinin başıni az qala daz eyləmisən
Gəl mənim istədiyim kə,bə yıxılmaz ucalar
Başdada kəj gedəsən dibdətaraz eyləmisən
Xət o xalından alıb məşqini qur,an yazaram
Bu həqiqətlə məni əhl-i məcaz eyləmisən
Məni dan ulduzi yaxşı tanırsan ki səhər
ofoqi xəlvət edib raz o niyaz eyləmisən
şəhriyarın dağılıb dağda daşa daldalanıb
özün insaf elə məhmudi ayaz eyləmisən
ata şəhryar
نازایله میسن
چوخلار اینجیكدی كی، سن اونلارا نازایله میسن
من ده اینجیك كی، منیم نازیمی آز ایله میسن
ائتمیسن نازی بو ویرانه كونولده سلطان
ائوین آباداولا ، درویشه نیاز ایله میسن
هر باخیشدا چالیبان كیپریگی مضراب كیمی
بیر قولاق وئر، بوسینیق قلبی نه ساز ایله میسن؟
باشدان آچ یایلیغی ، افشان ائله سوسن - سنبل
سن بیزیم بایراممیزسان قیشی یاز ایله میسن
سن گون اول، قوی غم میز داغدا قار اولسون، اریسین
منیم آنجاق ایشیمی سوز و گداز ایله میسن
من بو معناده غزل یازمالی حالیم یوخودی
سن جوجوق تك قوجانی فرفره باز، ایله میسن
كاكلی باشدا بوروب باغلامیسان تاج كیمی
او قیزیل ساچدان اونا ، گوللی قوتاز ایله میسن
سینه بیر دشت مغان دیر ، قوزی یان - یانه یاتیب
منیم آغلار گوزومی ، اوردا آراز ایله میسن
بو گوزللیك كی جهاندا سنه وئرمیش تانری
هر قدر ناز ائله سن ایله، كی آز ایله میسن
منی بو سوز یله آتدین، آرالاندین بیلیرم
آرانی بیر پارا نامردیله ساز ایله میسن
دستماز ایله دیگین چشمه، مسیحا قانی دیر
بیلمیرم هانسی كلیساده نماز ایله میسن؟
من عشیران اوخوسام، پنجه عراق اوسته گزه ر
گوزه لیم تورك اولالی ترك حجاز ایله میسن
تازا شاعر، بو ده نیز هرنه باخیرسان دیبی یوخ
چوخ اوزاتسان بو غازی، اورده گی قاز ایله میسن
بسكه زلف و خط و خالین قوپالاغین گوتدون
زلفعلی نین باشینی آزقالا داز ایله میسن
گل ! منیم ایسته دیگیم كعبه ییخیلماز، اوجالار
باشدادا كژ گئده سن ، دیبده تراز ایله میسن
خط و خالیندن آلیب مشقیمی قرآن یازارام
بو حقیقت له منی، اهل مجاز ایله میسن
منی، دان اولدوزی، سن یاخشی تانیرسان كه سحر
افقی خلوت ائدیب راز و نیاز ایله میسن
شهریار ین داغیلیب، داغدا داشا دالدالانیب
ئوزون انصاف ایله، محمودی ایاز ایله میسن.
آتا شهریار
imanılə getdi
Yığdı xeyrobərəkət süfrəsin ehsanilə getdi
əmnəmanlıxda bağladı imanılə getdi
bəy xan olmazsa deyərdik olacax kəndimiz azad
o xarab kətdə və lakin elə bəyxanilə getdi
selo dayir olalı hər nə dəyirman yəğışıldı
ama xalis təmiz unlarda dəyirmanilə getdi
mustəbid sultani saldıx ki ola xalqımız azad
sonra baxdıx ki azadlıxda o sultanilə getdi
bir (bəli qurban) olub indi bizə min bir(bəli qurban)
amma xəl,ət verən ol bir bəli qurbanil əgetdi
duz müsəlmanə deyərdik qulağı tüklüdi bədbəxt
indi bax gür ki o düzlükdə o müsəlmaniləgetd i
vermə sabir dedi ol dolma fisincani axunda
ağzımızdanda dad ol dolma fisincanilə getd i
dedi insanımız azdır hamı insan gərək olsun
amma insanlığımızda o az insanilə getdi
bu qədər dəftər o əsnadilə bir haqqa çatan yox
hax verənlər pitiyi mirzə qələmdanilə getdi
--------
--------
Istədik qanla yuvax ölkəmizin ləkkəsin amma
Ölkəmiz xalis özi ləkkə olub qanilə getdi
Yorqanı oğru qapanda dedi molla nəsirəddin
Neyləsin çılpağıdı oğruda yorqanilə getdi
Hava insanı boğur başbaşa ,,qazkərbonik,, olmuş
Teldə əsmir eləbil yeldə süleymanilə getdi
Su KƏRƏCdən koloriylə gəli bir paslı dəmirdə
Görəsən ŞAHSUYU tək çişmə nə ünvanilə getdi
türkü olmuş qədəğən divanımızdanda xəbər yox
Şəhriyarın da dili vay diyə divanilə getdi
ATA ŞƏHRYAR
ایمانله گئتدی
یغدی خیر و بركت سفره سین، احسانله گئتدی
امن-امانلیف دا یوكون باغلادی، ایمانله گئتدی
بیگ-خان اولمازسا دئیه ردیك اولاجاق كندیمیز آباد
او خراب كتده ، و لاكن ائله بیگ-خانله گئتدی
(سیلو)دایر اولالی، هر نه دگیرمان ییغیشیلدی
آمما خالص-تمیز اونلاردا،دگیرمانله گئتدی
مستبد سلطانی سالدوق، كی اولا خلقمیز آزاد
سونرا باخدیق كی آزادلیق دا او سلطانیله گئتدی
بیر (بلی قربان!) اولوب ایندی بیزه مین بلی قربان
آمما (خلعت وئرن) اول بیر بلی قربانله گئتدی
دوز مسلمانه دیئیردیك:قولاغی توكلودی بدبخت
ایندی باخ، گور كی او دوزلوك ده ، مسلمانله گئتدی
وئرمه(صابر)دئدی، او دولما-فسنجانی آخوندا
آغزیمیزدان دا داد، اول دولما- فسنجانله گئتدی
دئدی انسانیمز آزدیر، هامی انسان گرك اولسون
آمما انسانلیقمزدا، او آز انسانله گئتدی
بو قدر (دفتر)و (اسناد) له ، بیر حقه چاتان یوخ
حق وئرنلر (پیتیگی) میرزا قلمدانله گئتدی
بیزه بیر دین قالا بیلمیشدی میراث، بیرده بو ایران
دین گئدنده دئدی:" تك گئتمه رم! " ایرانله گئتدی
ایسته دیك قانلا یوواق ئولكه میزین لكه سین، آمما
ئولكه میز خالص ئوزی لكه اولوب قانله گئتدی
یورقانی اوغری قاپاندا، دئدی ملانصرالدین:
نیله سین چیلپاغیدی،اوغری دا یورقانله گئتدی
هاوا انسانی بوغور باش -باشا " گاز كربنیك " اولموش
یئل ده اسمیر، ائله بیر، یئل ده سلیمانله گئتدی
سو، كرج دن " كلور " ایله گلی پاسلی دمیرده
گوره سن " شاه سویی " تك چشمه نه عنوانله گئتدی
تركی اولموش قدغن، دیوانیمیزدان دا خبر یوخ
"شهریارین" دیلی ده وای دئیه، دیوانله گئتدی
آتا شهریار
iman müştərisi
əman allah yenə şeytan gəlib iman apara
qoruyun qoymayın imanızı şeytan apara
mənim insanlığımın görnə hasarı yavadır
ki günüz qul-i biyaban gəlir insan apara
xərəməni saqqıza satdıx nə yaman çərçi di bu
hey gəlir kənədə bizə dərd verə dərəman apara
çörəg almış əlinə ac necə taqət gətisin
elə bir yaz gecəsi qız gəlib oğlan apara
aradan birdə bizi bölsələr ərbablarımız
qurxuram quymuyalar tərəbizi tehran apara
qara tufan ki gəlib xalqıla şüxlüx eləmə z
sel gərək el dağıda ev yıxa eyvan apara
bu qaranlığ gecələrədə qapımız pis döyülür
nə bilim bələkə əcəldir dayanıb can apara
səlqəli oğru tapılmışsa bu başsız yerdə
" ŞƏHRYAR " dan da gərək bir dolu dıvan apara
ایمان موشتری سی
امان آللا ه یئنه شئیطان گه لیب ایمان آپارا
قورویون قویمایین ایمانیزی شئیطان آپارا
مه نیم اینسانلیغیمین گؤر نه حاصاری یاوادیر
كی گونوز غولی بییابان گه لیر اینسان آپارا
خه رمه نی ساققیزا ساتدیخ نه یامان چه رچی دی بو
هئی گه لیر كه نده بیزه ده رد وئره ده رمان آپارا
چؤره گ آلمیش الینه آج نئجه طاقه ت گه تیسین
ائله بیر یاز گئجه سی قیز گه لیب اوغلان آپارا
آرادان بیرده بیزی بؤلسه له ر اربابلاریمیز
قورخورام قویمویالار ته ربیزی تئهران آپارا
قارا طوفان كی گه لیب خالقلا شوخلوخ ائله مه ز
سئل گه ره ك ائل داغیدا ائو ییخا ائیوان آپارا
بو قارانلیغ گئجه له رده قاپیمیز پیس دؤیولور
نه بیلیم به لكه اجه ل دیر دایانیب جان آپارا
سه لقه لی اوغرو تاپیلمیشسا بو باشسیز یئرده
"شه هریار"دان دا گه ره ك بیر دولو دیوان آپارا
حیدر بابا
حیدر بابایا بیر سلام
(١ )
حیدربابا ، ایلدیریملار شاخاندا
سئللر ، سولار ، شاققیلدییوب آخاندا
قیزلار اوْنا صف باغلییوب باخاندا
سلام اولسون شوْكتوْزه ، ائلوْزه !
منیم دا بیر آدیم گلسین دیلوْزه
Heydər babaya bir salam
1 *Heydər Baba, ildırımlar şaxanda,
Sellər, sular şakqıldıyup axanda,
Gızlar ona səf bağlıyup baxanda,
Səlām olsun şovkətüzə elüzə,
Mənim də bir adım gəlsün dilüzə.
hara qaçsın insan ?
cana gəlmişik biz bu canan əlindən
ki nə ins əman tapdı nə can əlindən
müsəlmanə bax din ıman qan ağlır
bu dinsiz ımansız müsəlman əlindən
bu şeytandı biz adəmi göydə tovlar
qaça bilməz adam bu şeytan əlindən
alar əvvl ımanı sondanda canı
nə ıman qalar dibdə nə can əlindən
qarışqa kimi dev nəjadı qımıldır
ki xaatəm çıxıbdir söleyman əlindən
badımcan çüxi bazılarda küçüklər
da tərpəşmək olmaz badımcan əlindən
xoruz tək bizi dənləyib qurtayəbdir
çinə qalmayıb nuçıkdan əlindən
pənah olsa biz xaqə kafər qoy olsun
sixinti düşək küfrə iman əlindən
gedib çöldəki heyvana yalvardıq
ki gəlsin bizi alsın insan əlindən
elə turşadıb İRANın eyranın ki
gözəllər gözi yaşdı IRAN əlindən
salıbdir ələ sankı MUSA əsasın
qaçır əjdəhalər bu səban əlindən
nə səltanlar oluş əlində oıncaq
nə gəlsin oyuncaqlı sultan əlindən
beş üç baş bilən qalırsa oşaq tək
qaçıb gizlənib lər bu xortan əlindən
evim zindanım məmurum öz içimdə
Hara qaçsın insan bu zindan əlindən
Bız insan olaq ya ki heyvan əman yox
nə insan qutarmış nə heyvan əlindən
nə devlər ki qeytanla zəncirləniblər
qənf lər qirilmiş bu qeytan əlindən
salıb xəlqi dərman adılən nə dərdə
kə dərd ağlayır belə dərman əlindən
o bəyxan yazıqlar nə insanımışlar
əbəs ağılayır bilə dərman əlindən
verdik qədim divana ərzə indi
kimə ərzə vermək bu divan əlindən ?
nə tufan ras gəlmişik məgər NUH
gələ qurtara xalqi tufan əlindən
ata şəhryar
هارا قاچسین انسان؟
جانا گلمیشیك بیز بو جانان الیندن
كه نه انس امان تاپدی نه جان الیندن
مسلمانه باخ دین ایمان قان آغلیر
بو دین سیز ایمان سیز مسلمان الیندن
بو شیطاندی بیز آدمی گویده تولار
قاچا بیلمز آدم بو شیطان الیندن
آلار اول ایمانی سوندندا جانی
نه ایمان قالار دیبده نه جان الیندن
قاریشقا كیمی دئو نژادی قیمیلدیر
كه خاتم چیخیب دیر سلیمان الیندن
بادمجان چوخی بازیلاردا كوچوكلر
دا ترپشمك اولماز بادیمجان الیندن
خو روز تك بیزی دنله ییب قورتا یبدیر
چینه قالماییب نو چیكدان الیندن
پناه اولسا بیز خاقه كافر قوی اولسون
سیخینتی دو شه ك كفره ایمان الیندن
گئدیب چٶلده كی حیوانا یالواردیق
كه گلسین بیزی آلسین انسان الیندن
ائله تورشادیب ایرانین عیرانین كه
گٶزللر گٶزی یاشدی ایران الیندن
سالیب دیر اله سانكی موسا عصاسین
قاچیر اژدها لر بو ثعبان الیندن
نه سلطانلار اولوش الینده اوینجاق
نه گلسین اویونجاقلی سلطان الیندن
بئش اوچ باش بیله ن قالیر سا اوشاق تك
قاچیب گیزله نیب لر بوخورتان الیندن
ائویم زندانیم مٲموریم ٲوز ایچیمده
هاراقاچسین انسان بو زندان الیندن
بیزانسان اولاق یا كه حیوان امان یوق
نه انسان قوتارمیش نه حیوان الیندن
نه دئولر كه قیطانلا زنجیر له نیب لر
قنف لر قیریلمیش بو قیطان الیندن
سالیب خلقی درمان آدیلن نه درده
كه درد آغلاییر بیله درمان الیندن
او بیگ خان یازیقلار نه انسانیمیشلار
عبث آغیلاییر بیله درمان الیندن
وئردیك قدیم دیوانا عرضه ایندی
كیمه عرضه وئرمك بو دیوان الیندن؟
نه طوفان راست گلمیشیك بیز مگر نوح
گله قورتارا خلقی طوفان الیندن
آتا شهریار