hələ çiçklər açacaq

dərilib qoxlanıb solacaq

boynu bukuk bənövşələrə

qəm li xatirələr qalacaq

illərin əl çatmaz uzaq lığında

nə vaxtsa aldadılmış gözəlin

gözləri dolacaq .

ağarmış saçların xatirələri

yaddaşda əyləşib  qalmış

qara saçlarını yolacaq

heç kəs arxayın olmasın

dünya belə getməz

yerdəki mələklərin intiqamını

göydə ki məlk lər alacaq 

NÜSRƏT KƏSƏMƏNLI

 

هله چیچك لر آچاجاق ،

دریلیب ، قوخلانیب ، سولاجاق .

بوینوبوكوك بنؤوشه لره

غم لی خاطیره لر قالاجاق

ایل لرین ال چاتماز اوزاق لیغیندا

نه واختسا آلدادیلمیش گؤزلین

گؤزلری دولاجاق .

آغارمیش ساچلارین خاطیره لری

یادداشدا ایلیشیب قالمیش

قارا ساچلارینی یولاجاق .

هئچ كس آرخایین اولماسین

دونیا بئله گئتمز،

یئرده كی ملك لرین اینتیقامینی

گؤیده كی ملك لر آلاجاق ...

نصرت كسمنلی

 

hazır qəbirlər

gərəg gəlməyidm bu son mənzilə

nə deyir dikkələn o daşlar görn

bu qəmli küləkin ağlar səsinə

kimdi gözlərinin yaşını verən

hər gün yüxü ömrü veririk yelə

yümülü gözlərin  ,  qəm külgəsi var

yaxşı ki yuxudan dürürüq hələ

bir gün oyanmamaq təhlükəsi var

sukuti ağırdı bu daş səbirin

ostu heç qırıqli gün qabaqdadır

hasara alınmış bu boş qəbirin

ölüsi bəlkədə kef damaqdadır

təlaş yeri deyl ölüm ki həq dir

geri yə qayıtmır  ,  bu evə girn

yaxşı ki kərayə qəbirlər yüxdü

pülsüz nilə yirdi ölülər  ,  görn  ?

daşlar ayaq dütüb haradan qaçıb  ?

dizəcən turpağa girip bitirlər

ac qüş balası tək ağzını açıb

yeməyin gözləyir  ,  bu büş qəbirlər

yürülüb tərini silir daş yunan

hamar daşlar üstə baxışı döndü

şübhəyədi içində alışıb yanan

bu daş bəlkə onun qisməti oldu

yenə insan insan yapraqladı yol

tabutun önündə inləyən kimdi  ?

naşı balabançı öz işində ol

matəmdə musiqi dinləyən kimdi  ?

axır dayanmayır həyat sel kimi

ölüm addım addım izləyir bizi

sərnişin gözləyən  «  kar və sel » kimi

ölüm  «  qürd ağızında » gözləyir bizi

ay qəbir qazanlar gedin ev tikin

bu qəmli dərədə  «  pilan » ki yoxdur

siz zəhmət çəkməyin axı birdə ki

ölüsü çüllərdə qalan ki yoxdur

bu qoca dünyada  ,  ömrümüz qıssa

bizi qanadına aparır illər

çoxu ev gözləyir  ,  ancaq burdasa

insan nobəsində dürüb qəbirlər

bəsdir yuva yuva qazdınız yeri

bəlkə də kərvanı dayandı köçün

bağlayın bağlayın büş qəbirləri

açın həyat ıçun qapılar açın

 

NÜSRƏT KƏSƏMƏNLI

حاضیر قبیرلر

گرگ گلمه ییدم بو سون منزیله

نه دئییر دیككه لن او داشلار گؤرن

بو غملی كولكین آغلار سسینه

كیمدی گؤزلرینین یاشینی وئرن

هر گون یوخو عومرو وئریریك یئله

یومولو گؤزلرین ، غم كولگه سی وار

یاخشی كی یوخودان دوروروق هله

بیر گون اویانماماق تهلوكه سی وار

سكوتی آغیردیبو داش صبیرین

اوستو هیچ قیر یقلی گون قاباقدادیر

حاصارا آلینمیش بوبوش فبیرین

اؤلوسی بلكه ده كئف داماقدادیر

تلاش یئری دئیل اؤلوم كی حق دیر

گئری یه قاییتمیر ، بو ائوه گیرن

یاخشی كی كرایه قبیرلر یوخدو

پولسوز نیله ییردی اؤلولر ، گؤرن ؟

داشلار آیاق دوتوب هارادان قاچیب ؟

دیزه جن تورپاغا گیریپ بیتیرلر

آج قوش بالاسی تك آغزینی آچیب

یئمیین گؤزله ییر ، بو بوش قبیرلر

یورولوب ترینی سیلیر داش یونان

هامار داشلار اوسته باخشی دؤندو

شبهه یدی ایچینده آلیشیب یانان

بو داش بلكه اونون قسمتی اولدو

یئنه انسان انسان یاپراقلادی یول

تابوتین اؤنونده اینله ین كیمدی ؟

ناشی بالابانچی اؤز ایشینده اول

ماتمده موسیقی دینله ین كیمدی ؟

آخیر دایانماییر حیات سئل كیمی

اؤلوم آددیم آددیم ایزله ییر بیزی

سرنشین گؤزله ین « كار و سئل » كیمی

اؤلوم « قورد آغیزیندا » گؤزله ییر بیزی

آی قبیر قازانلار گئدین ائو تیكین

بو غملی دره ده « پئلان » كی یوخدور

سیز زحمت چكمه یین آخی بیرده كی

اؤلوسی چوللرده قالان كی یوخدور

بو قوجا دونیادا ، عومروموز قیسسا

بیزی قانادینا آپاریر ایللر

چوخو ائو گؤزله ییر ، آنجاق بورداسا

انسان نوبه سینده دوروب قبیرلر

بسدیر یووا یووا قازدینیز یئری

بلكه ده كروانی دایاندی كؤچون

باغلایین باغلایین بوش قبیرلری

آچین حیات ایچون قاپیلار آچین

نصرت كسمنلی

 

heyf o sevgiyə  ,  o məhəbətə  .

 

o yalançı ıllər günə dəyməzmiş  ,

gül verdim  ,  verdiyim gülə dəyməzmiş  ,

gözüm də çağlayan selə dəyməzmiş  ,

heyf o sevgiyə  ,  o məhəbətə  .

bir dəfə orəkdən gülə bilmədim  ,

könlümü kimsəyə verə bilmdim  ,

səndən başqasını sevə bilmdim  .

heyf o sevgiyə , o məhəbətə  .

sənsiz gecə lərim yüxü bilmdi  ,

içimdə alışan ahı bilmdi  .

mən bildim  ,  sən bild yən  ,  çüxü bilmdi  ,

heyf o sevgiyə  ,  o məhəbətə  .

özümün özümdən acığım gəlir ,

dostlarım kədərli  ,  düşmənim gülür .

ölən sevgimizə yazığım gəlir ,

heyf o sevgiyə  ,  o məhəbətə  .

sultanlıq taxtımız devrildi necə  ,

küləksiz  ,  tufansız süvrüldü heçə  ,

o sevgi nifrətə çevrildi necə  ,

heyf o sevgiyə  ,  o məhəbətə  .

 

او یالانچی ایللر گونه دیمزمیش ،

گول وئردیم ، وئردیییم گوله دیمزمیش ،

گؤزوم ده چاغلایان سئله دیمزمیش ،

حئیف او سئوگییه ، او محبّته .

بیر دفعه اوره ك دن گوله بیلمدیم ،

كؤنلومو كیمسه یه وئره بیلمدیم ،

سندن باشقاسینی سئوه بیلمدیم .

حئیف او سئوگییه ، او محبّته .

سنسیز گئجه لریم یوخو بیلمدی ،

ایچیمده آلیشان آهی بیلمدی .

من بیلدیم ، سن بیلد ین ، چوخو بیلمدی ،

حئیف او سئوگییه ، او محبّته.

اؤزومون اؤزومدن آجیغیم گلیر،

دوستلاریم كدرلی ، دوشمنیم گولور.

اؤلن سئوگیمیزه یازیغیم گلیر،

حئیف او سئوگییه ، او محبّته.

سولطانلیق تاختیمیز دئوریلدی نئجه ،

كولكسیز ، طوفانسیز سوورولدو هئچه ،

او سئوگی نیفرته چئوریلدی نئجه ،

حئیف او سئوگییه ، او محبّته

نصرت كسمنلی

dolan bulud

 

yaman dolub bu bülüd

yağacaqdır indicə

qəzəbi şimşək olub

çaxacaqdır indicə

dünyanı su içində

buğacaqdır indicə

nə deyim ki yağmasın ?

 

qara bulud ;  boz bulud

nə dərdin varsa ;  onut

ozatmışam əlımı

mən tutum ətəyindən

səndə əllərımdən tüt

 

uçaq yel qanadında

qonaq gül budağına

düşk bir nəğmə kimi

dağların dodağına

 

gurla mənim səsimlə

oxumaq həvəsimlə

sən de ;  mən qolaq asım

oxuyum ;  məni dinlə

qoy sinəmə başını

 

bu bulud ;  qara bulud

bənzəyir yara bulud

mən dərya içindəyəm

gör yağdın hara bülüd ?

hara çəkdin qoşunu

 

hər damla şehdənəsi

şehdə sənə dünə si

yağıb ozunu yorma

nə yim varkı ;  sönəsi

at inadın daşını

güylərdi sənin yurdun

başımın üstə durdun

ocalığa ağlamaq

yaraşmır ;  ay bülüdüm

sil gözünün yaşını .  .  .

yazan:  NÜSRƏT KƏSƏMƏNLI

 

 

دولان بولود

یامان دولوب بو بولود
یاغاجاقدیر ایندیجه
غضبی شیمشك اولوب
چاخاجاقدیر ایندیجه
دونیانی سو ایچینده
بوغاجاقدیر ایندیجه
نه دئییم كی یاغماسین؟

قارا بولود؛ بوز بولود
نه دردین وارسا؛ اونوت
اوزاتمیشام الیمی
من توتوم اته ییندن
سنده اللریمدن توت

اوچاق یئل قانادیندا
قوناق گول بوداغینا
دوشك بیر نغمه كیمی
داغلارین دوداغینا

گورلا منیم سسیمله
اوخوماق هوسیمله
سن دئه؛ من قولاق آسیم
اوخویوم؛ منی دینله
قوی سینه مه باشینی

بو بولود؛ قارا بولود
بنزه ییر یارا بولود
من دریا ایچینده یم
گور یاغدین هارا بولود؟
هارا چكدین قوشونو...

هر داملا شئه دنه سی
شئه ده سنه دونه سی
یاغیب اوزونو یورما
نه ییم واركی؛ سونه سی؟
آت عینادین داشینی
گویلردی سنین یوردون
باشیمین اوسته دوردون
اوجالیغا آغلاماق
یاراشمیر؛ آی بولودوم
سیل گوزونون یاشینی...

یازان:  نصرت كسمنلی

 

qayıdıb gəlirsən gözləri yaşlı  ,

 

deyirsən : bırdaha küsən deyil sən

 

hanı o vuqarın  ,  o saymazlığın  ,

 

yox  ,  bu sən deyil sən  ,  bu sən deyil sən  .

 

deyirsən vax keçir ,  zaman gözləmir ,

 

dilin dediyini  ,  orəyin demir .

 

bu yalvaran gözəl sənə bənzəmir ,

 

yox  ,  bu sən deyil sən  ,  bu sən deyil sən  .

 

getdiyim hər yeri güdən səniydin  ,

 

küsəndə aylarla itən səniydin  ,

 

çirpib qapıları gedən səniydin  ,

 

yox  ,  bu sən deyil sən  ,  bu sən deyil sən  .

 

deyərsən küsənlər barışar yenə  ,

 

nə tez boyun əyədin beş günlük qəmə ?

 

ozundən raziliq yaraşır sənə

 

yox  ,  bu sən deyil sən  ,  bu sən deyil sən  .

 

dərdlisən  ,  dərdini get danış suya ,

 

əl açma  ,  alçalma mən vern paya  .

 

elə bil dilənçi gəlib qapıya

 

yox  ,  bu sən deyil sən  ,  bu sən deyil sən  .  .  .

NÜSRƏT KƏSƏMƏNLI

 

 

قاییدیب گلیرسن گوزلری یاشلی ،

 

دئییرسن : بیرداها كوسن دئییل سن .

 

هانی او ووقارین ، او سایمازلیغین ،

 

یوخ ، بو سن دئییل سن ، بو سن دئییل سن .

 

دئییرسن واخت كئچیر، زامان گؤزله میر،

 

دیلین دئدی یینی ، اوره یین دئمیر.

 

بو یالواران گؤزل سنه بنزه میر،

 

یوخ ، بو سن دئییل سن ، بو سن دئییل سن .

 

گئتدیییم هر یئری گودن سنیدین ،

 

كوسنده آیلارلا ایتن سنیدین ،

 

چیرپیب قاپیلاری گئدن سنیدین ،

 

یوخ ، بو سن دئییل سن ، بو سن دئییل سن .

 

دئیرسن كوسن لر باریشار یئنه ،

 

نه تئز بویون اه یدین بئش گون لوك غمه؟

 

اوزوندن راضیلیق یاراشیر سنه

 

یوخ ، بو سن دئییل سن ، بو سن دئییل سن .

 

دردلی سن ، دردینی گئت دانیش سویا،

 

ال آچما ، آلچالما من وئرن پایا .

 

ائله بیل دیلنچی گلیب قاپییا

 

یوخ ، بو سن دئییل سن ، بو سن دئییل سن ...

نصرت كسمنلی

bu gözlərin maviliyində

bıraz aydın səma ,

bıraz dəniz ,

ən çox məhbt var .

bıraz dəniz olduğu üçün

bu gözəlin saçlarından

yosun qüxüsü gəlir

gülən də səsinə incilər düzlür .

bəlkə də bu gülüş

incinin səsi dir .

gözlərinin bu tayında bizik  ,

o tayında səadət ölkəsidir

o qədər zərifdir ,

gül kölgəsidə ona yükdür .

bu qız dəniz gözlü

qızıl balıq dir .

dünyada yeganə dənizdirki  ,

balıqı dənizdən böyükdür  ,

NÜSRƏT KƏSƏMƏNLI

 

بو گؤزلرین ماویلییینده

بیرآز آیدین سما،

بیرآز دنیز،

ان چوخ محبّت وار.

بیرآز دنیز اولدوغو اوچون

بو گؤزلین ساچلاریندان

یوسون قوخوسو گلیر

گولن ده سسینه اینجیلر دوزلور.

بلكه ده بو گولوش

اینجینین سسی دیر.

گؤزلرینین بو تاییندا بیزیك ،

او تاییندا سعادت اؤلكه سیدیر

او قدر ظریفدیر،

گول كؤلگه سی ده اونا یوكدور.

بو قیز دنیز گؤزلو

قیزیل بالیق دیر.

دونیادا یئگانه دنیزدیركی ،

بالیقی دنیزدن بؤیوكدور ،

نصرت كسمنلی

bir tel

çiynimdə bir telin gəlib mənyilə

dolanıb boynuma ,  aça bilmirəm

bir ocu cəhənnəm ,  bir ocu cənnət

mən bu qıl körpüdən geçə bilmirəm

çiynimdə bir telin gəlib mənyilə

ümidsız sevginin sevən ahı kimi

küksümə baş qüyüb  ,  ağlayır sankı

bir qızın düzəlməz gunahı kimi

çiynimdə bir telin gəlib mənyilə

bu gecə  ,  telinə qısılacağam

götürüb atmağa gəlməyir əlim

görsələr telindən asılacağam

çiynimdə bir telin gəlib mənyilə

çinimdə elə bil məlk yükü var

yandırsam özünü yetirə cəksn

tel deyil çinimdə simrğ tükü var

çiynimdə bir telin gəlib mənyilə

öpüb oxşayıram mən sevə - sevə

meydan oxuyuram yuxsa ölümə

kəfənim çiynimdə  ,  gəlmişəm evə

çiynimdə bir telin gəlib mənyilə

bu yükün altında  ,  sankı çökürəm

bir nür mənbəyidir hamıdan gizli

səndən evimizə ışıq çəkirəm

çiynimdə bir telin gəlib mənyilə

durnadir qatardan ayrılıbdı o

evimdən ülfətı kəsməyə xatir

qilinc tək qıynından sırılıbdı o

çiynimdə bir telin gəlib mənyilə

səfamı cəfamı gətirə cək dir

haradasa bır qartal şığayıb bəlkə

yuvaqurmaq üçün götürəcək dir

çiynimdə bir telin gəlib mənyilə

bu gecə yuxuma  ,  olacaq qənim

bu gecə bir telin gəlib mənyilə

bu gecə telinə qurbanam sənin

NÜSRƏT KƏSƏMƏNLI

 

 

 

بیر تئل

چینیمده بیر تئل گلیب منیله

دولانیب بوینوما، آچا بیلمیرم

بیر اوجو جهنم، بیر اوجو جنت

من بو قیل كورپوده ن گئچه بیلمیرم

چینیمده بیر تئل گلیب منیله

اومیدسیز یئوگی نین سئون آهی كیمی

كوكسومه باش قویوب ، آغلاییر سانكی

بیر قیزین دوزلمز گوناهی كیمی

چینیمده بیر تئلین گلیب منیله

بو گئجه ، تئلینه قیسیلاجاغام

گؤتوروب آتماغا گلمه ییر اَلیم

گؤرسه لر تئلینده ن آسیلاجاغام

چینیمده بیر تئلین گلیب منیله

چینیمده ائله بیل ملك یوكو وار

یاندیرسام اؤزونو یئتیره جكسن

تئل دئییل چینیمده سیمرغ توكو وار

چینیمده بیر تئلین گلیب منیله

اؤپوب اوخشاییرام من سئوه سئوه

میدان اوخویورام یوخسا اؤلومه

كفنیم چینیمده ، گلمیشم ائوه

چینیمده بیر تئلین گلیب منیله

بو یوكون آلتیندا ، سانكی چؤكورم

بیر نور منبعی دیر هامیدان گیزلی
سندن ائویمیزه ایشیق چكیرم

چینیمده بیر تئلین گلیب منیله

دورنا دیر قاطاردان آیریلیبدی او

ائویمدن الفتی كسمه یه خاطیر

قیلینج تك قئینیندان سیریلیبدی او

چینیمده بیر تئلین گلیب منیله

صفامی جفامی گتیره جك دیر

هاراداسابیر قارتال شیغاییب بلكه

یوواقورماق اوچون گؤتوره جك دیر

چینیمده بیر تئلین گلیب منیله

بو گئجه یوخوما ، اولاجاق غنیم

بو گئجه بیر تئلین گلیب منیله

بو گئجه تئلینه قوربانام سنین

ن.كسمنلی

 

bir məktüb yazacağam  .  .  .

bir məktüb yazacağam sənə  ,

sevgidən başqa hər şey dən  ;

yerdən  ,  göydən  ,

güldən  ,  çiçk dən

birdə sinə min altında

yaralı qüş kimi çırpınan

sındıqca sınan  ,

arzularına qısılan

yetim bir orəkdən

bir məktüb yazacağam sənə  ,

sevgidən başqa hər şeydən  ;

yazacağam qaranqüşların

yuva tikməyindən

yetim bir oşağın

bırparça çörk üçün

gəlib  -  gedə nə boyun bükmə yindən

hind filminə baxıb

ağlayan cavanlardan  ,

süyüq qiş gecə sində tənhalıq dan

aya üz tütüb

ulayan yalquzaqdan(1)

anasını axtaran

qüzünün mələrtisindən

ufacıq bir çırağın

bir otağı qızdıran

aluv ləçk li hənirtisindən

birmktüb yazacağam sənə  ,

sevgidən başqa hər şey dən  ,

bir xəstə nin həkimə

omidlə baxan

gözlərindən yazacağam

gəlinciklə bəzənmiş

maşınların sırasından

yuvalarından yem gözlə yən balaların

dimdiyinin sarısından

getdik cə suyuyan havadan  ,

adəmdən  ,  həvvadən  ,

necə olur tənha adam  .  .  .

bax  ,  bunlardan yazacağam  .

birdə

yerdən  ,  göydən .

çoban dudağlarını

yandıran neydən  ,

bir məktüb yazacağam sənə  .

sevgidən başqa hər şey dən  ,

bəlkə də bünü vəsiyyətim  ,

son sözüm bilə cək sən  .

birmktüb yazacağam sənə  ,

hər şeyyi özün biləcək sən  .  .  .

NÜSRƏT KƏSƏMƏNLI

 

بیر مكتوب یازاجاغام ...

بیر مكتوب یازاجاغام سنه ،

سئوگیدن باشقا هر شئی دن ؛

یئردن ، گؤیدن ،

گولدن ، چیچك دن

بیرده سینه مین آلتیندا

یارآلی قوش كیمی چیرپینان

سیندیقجا سینان ،

آرزولارینا قیسیلان

یئتیم بیر اوره ك دن

بیر مكتوب یازاجاغام سنه ،

سئوگیدن باشقا هر شئیدن ؛

یاشاجاغام قارا نقوش لارین

یووا تیكمه ییندن

یئتیم بیر اوشاغین

بیرپارچا چؤرك اوچون

گلیب - گئده نه بویون بوكمه ییندن

هیند فیلمینه باخیب

آغلایان جاوانلاردان ،

سویوق قیش گئجه سینده تنهالیق دان ،

آیا اوز توتوب

اولایان یالقوزاقدان

آناسینی آختاران

قوزونون مه لرتیسیندن

اوفاجیق بیر چیراغین

بیر اوتاغی قیزدیران

آلوو لچك لی هنیرتیسیندن

بیرمكتوب یازاجاغام سنه ،

سئوگیدن باشقا هر شئی دن ،

بیر خسته نین حكیمه

اومیدله باخان

گؤزلریندن یازاجاغام

گلینجیكله بزنمیش

ماشینلارین سیراسیندان

یووالاریندان یئم گؤزله ین بالالارین

دیمدییی نین ساری سیندان

گئتدیك جه سویویان هاوادان ،

آدمدن ، هوّادان ،

نئجه اولور تنها آدام ...

باخ ، بونلاردان یازاجاغام .

بیرده

یئردن ، گؤیدن.

چوبان دوداغلارینی

یاندیران نئی دن ،

بیر مكتوب یازاجاغام سنه .

سئوگیدن باشقا هر شئی دن ،

بلكه ده بونو وصیّتیم ،

سون سؤزوم بیله جك سن .

بیرمكتوب یازاجاغام سنه ،

هر شئی یی اؤزون بیله جك سن ...

نصرت كسمنلی

(1)Yalquzaq:yalquz gezen hayvan

bir mehidi

bir mehıdı  ,  əsıb getdi  .

sözlü -  sözlü süsüb getdi

bəlkə elə küsüb getdi  ,

birdə geri qayıdarmı  ?

özü buyda orəydi,

ac könlümə çörətidi

göydən gəlmiş məlyidi

birdə geri qayıdarmı  ?

o baxış nə baxışıdı  ?

baxa  -  baxa qaldım allah!

kirpik çaldı  , atəşındən

ıçın  -  ıçın yandım allah  !

mənə olan olub daha

qəm könlümü alıb daha

omıd ona qalıb daha

birdə geri qayıdarmı  ?

NÜSRƏT KƏSƏMƏNLI

 

 

بیر مئح ایدی

بیر مئح ایدی ، اسیب گئتدی .

سؤزلو- سؤزلو سوسوب گئتدی

بلكه ائله كوسوب گئتدی ،

بیرده گئری قاییدارمی ؟

اؤزو بویدا اوره ك ایدی ،

آج كؤنلومه چؤرك ایدی ،

گؤیدن گلمیش ملك ایدی

بیرده گئری قاییدارمی ؟

او باخیش نه باخیشیدی ؟

باخا - باخا قالدیم آللاه !

كیرپیك چالدی ،آتشیندن

ایچین - ایچین یاندیم آللاه !

منه اولان اولوب داها

غم كؤنلومو آلیب داها

اومید اونا قالیب داها

بیرده گئری قاییدارمی ؟

نصرت كسمنلی

birgül dərdim yar bağından  ,

gül saralıb  ,  sulan deyil

çox sevənlər görüb dünya

sənə  ,  mənə qalan deyil  .

oyna  ,  sevdiciyim oyna

qəm  -  qüsəni yaxın quyma  ,

doğransamda qıyma  -  qıyma

könül səndən dönən deyil  .

yaşayırıq ömür təzə  ,

baxmaram bir özgə qıza  .

and ıçırəm sevgimizə

bu məhəbət yalan deyil  .

öz haqqındır ,  çox öyünsən  ,

mən yer oğlu  ,  sən göyünsən  ,

könlüm bilir ərköyünsən  ,

hər sözünə sınan deyil  .  .  .

NÜSRƏT KƏSƏMƏNLI

 

بیرگول دردیم یار باغیندان ،

گول سارالیب ، سولان دئییل

چوخ سئونلر گؤروب دونیا

سنه ، منه قالان دئییل .

اوینا ، سئودیجیییم اوینا

غم – غوصّه نی یاخین قویما ،

دوغرانسام دا قییما - قییما

كؤنول سندن دؤنن دئییل .

یاشاییریق عؤمور تزه ،

باخمارام بیر اؤزگه قیزا .

آند ایچیرم سئوگیمیزه

بو محبّت یالان دئییل .

اؤز حاققیندیر، چوخ اؤیونسن ،

من یئر اوغلو ، سن گؤیونسن ،

كؤنلوم بیلیر اركؤیون سن ،

هر سؤزونه سینان دئییل ...

نصرت كسمنلی

 

aradan zaman keçib  .

illər səndən inciyib

könlümə bahar gəlmir

güllər səndən inciyib  .

bu nə düyün  ,  nə dağdı .

vusal məndən uzaqdı  .

saçlarıma qar yağdı .

tellər səndən inciyib .

yersiz cüşüb aşırsan  .

bu olftı kəsib sən  .

məndən birsən küsübsən  ,

ellər səndən inciyib  .

bir insafa gəlmirsən  ,

gözyaşımı silmirsən  .

heç özündə bilmirsən  ,

nə lərsəndən inciyib

NÜSRƏT KƏSƏMƏNLI

 

آرادان زامان كئچیب .

ایللر سندن اینجیییب

كؤنلومه باهار گلمیر

گوللر سندن اینجیییب .

بو نه دویون ، نه داغدی.

ووصال مندن اوزاقدی .

ساچلاریما قار یاغدی.

تئللر سندن اینجیییب.

یئرسیز جوشوب آشیرسان .

بو اولفتی كسیب سن .

مندن بیرسن كوسوب سن ،

ائللر سندن اینجیییب .

بیر اینصافا گلمیرسن ،

گؤزیاشیمی سیلمیرسن .

هئچ اؤزونده بیلمیرسن ،

نه لرسندن اینجیییب

نصرت كسمنلی

 

ترختورون مارشی:

 

گلمیشیك بیز مئیدانلاردان ظفر آلماغا

سهندیمـــه، ســاوالانا باش اوجــالتماغا

غئیـرتیمـدن، شرفیمدن ایلهام آلماغا

 

 

تورك ائلینه ایفتیخار یاراتماغا

 

 

قهرمانلیق چوخ یاراشیر سنه ترختور

آزربایجان چوخ گووه نیر سنه ترختور

 

 

سئل تك جوشاریق، داغ تك دوراریق - آرخـان دا هـر آن، قارتال ترختور

 

تبریز سنه فخر ائیله یر بوتون دونیادا

یاشاد هر آن ایفتیخارلار قالسین یادلاردا

ایلهام آلیب قیــرمیــز رنگی ائینال داغین دان

 

 

سینه ن اوسته قیزیل اولسون تمام تورلاردا

 

 

قهرمانلیق چوخ یاراشیر سنه ترختور

آزربایجان چوخ گووه نیر سنه ترختور

 

 

سئل تك جوشاریق، داغ تك دوراریق - آرخــان دا هر آن، قارتـال ترختور

 

 

 

لاتین آلفابئتینده:

 

Gəlmişik biz meydanlardan zəfər almağa

 

Səhəndimə, Savalana baş ucaltmağa

 

Ğeyrətimdən, şərəfimdən ilham almağa

 

Türk elinə iftixar yaratmağa

 

 

Qəhrəmanlıq çox yaraşır sənə TRƏXTUR

 

Azərbaycan çox güvənir sənə TRƏXTUR

 

 

 

Sel tək coşarıq, dağ tək durarıq

 

Arxanda həran qartal TRƏXTUR

 

Təbriz sənə fəxr eyləyər bütün dünyada

 

Yaşad həran iftixarlar qalsın yadlarda

 

İlham alıb qırmız rəngi eynal dağından

 

Sinən üstə qızıl olsun təmam torlarda

 

 

Qəhrəmanlıq çox yaraşır sənə TRƏXTUR

 

Azərbaycan çox güvənir sənə TRƏXTUR

 

Sel tək coşarıq, dağ tək durarıq

 

Arxanda həran qartal TRƏXTUR

 

 

 

قول قول قول، یاشا ترختور:

 

 

 

 

قول قول قول، وور سؤكولسون

 

قاباغیندا داغ وارسا اگر تؤكولسون

 

قول قول قول، یاشا ترختور

 

گوج ده اوخشایار داغا-داشا  ترختور

 

 

 

تبریزین نار داناسی ترختور ترختور

 

ائلیمین گول بالاسی ترختور ترختور

 

 

 

یاریشین وقتی گلیب، سولا مئیدانی گولوم غلبه بیزیمدیر

 

مین لر اولدوز كیمی گؤز نور ساچیر میدانیوا ترختور دایانما

 

ای منیم آسلانیم گوجلو قوچاغیم رشیدیم

 

ناللا قوللارینی بیر بیر سسینی من ائشیدیم

 

قوی پریشان اولا هر بیر رقیبین كال یوخوسو

 

ترختور دایانما، وور  قولا  گیرسین

 

 

 

قول قول قول، وور سؤكولسون

 

قاباغیندا داغ وارسا اگر تؤكولسون

 

قول قول قول، یاشا ترختور

 

گوج ده اوخشایار داغا-داشا  ترختور

 

 

 

تبریزین نار داناسی ترختور ترختور

 

ائلیمین گول بالاسی ترختور ترختور

 

 

 

آزربایجان  اوره گی   سنده چیرپیندی بو گون یاشاسین  ترختور

 

بیزه وردین هیجان،    سنه قوربان دی بو جان دایانما      ترختور

 

 

 

ای منیم آسلانیم گوجلو قوچاغیم رشیدیم

 

ناللا قوللارینی بیر بیر سسینی من ائشیدیم

 

قوی پریشان اولا هر بیر رقیبین كال یوخوسو

 

ترختور دایانما، وور  قولا  گیرسین

 

 

 

لاتین آلفابئتینده:

 

Qol qol qol, vur sökülsün

 

Qabağında dağ varsa əgər tökülsün

 

Qol qol qol, yaşa TRƏXTUR

 

Güc də oxşayar dağa daşa TRƏXTUR

 

 

 

Təbrizin nar danası, TRƏXTUR, TRƏXTUR

 

Elimin gül balası, TRƏXTUR, TRƏXTUR

 

 

 

Yarışın vaqtı gəlib sula meydani gülüm qələbə bizimdir

 

Minlər ulduz kimi göz nur saçır meydanıva , TRƏXTUR dayanma!

 

 

 

Ey mənim aslanım güclü qoçağım rəşidim

 

Nalla qollarını bir bir səsini mən eşidim

 

Qoy pərişan ola hər bir rəqibin kal yuxusu

 

TRƏXTUR dayanma vur qola girsin !

 

 

 

Qol qol qol, vur sökülsün

 

Qabağında dağ varsa əgər tökülsün

 

Qol qol qol, yaşa TRƏXTUR

 

Güc də oxşayar dağa daşa TRƏXTUR

 

 

 

Təbrizin nar danası, TRƏXTUR, TRƏXTUR

 

Elimin gül balası, TRƏXTUR, TRƏXTUR

 

 

 

AZƏRBAYCAN  ürəyi  səndə çırpındı bu gün, yaşasın TRƏXTUR

 

Bizə verdin həyəcan, sənə qurbandi bu can, dayanma TRƏXTUR

 

 

 

Ey mənim aslanım güclü qoçağım rəşidim

 

Nalla qollarını bir bir səsini mən eşidim

 

Qoy pərişan ola hər bir rəqibin kal yuxusu

 

TRƏXTUR dayanma vur qola girsin !

 

 

 

 

 

یاشا ترختور شاعر: آذریار

 

آزربایجان ائلی دایاقدیر سنه

چیرپینان بیر اؤرك سنسن وطنه

دایانما هئچ زامان، یاشا ترختور

قوی سل كیمین آشا-داشا ترختور

 

 

سنده ستارخانین شؤهرتی واردیر

یئریشین مئیداندا شانلی ووقاردیر

ترختورون كیمدن یوخدور قورخوسو

ای ائلین وطنین ظفر اوردوسو

 

 

 

گؤزلرین هامیسی باغلیدیر سنه

سن «دان اولدوزو»سان گؤزل وطنه

بوغازیم دا سسین، قانیم دا بویان

ای منیم آسلانیم، ببریم، پلنگیم

 

 

 

هر مئیداندا واردیر ایكی قاپی

بیری باخیر غمه بیری ده شانلی

ترختور آچاجاق شانلی قاپیسین

مئیداندا قوراجاق ظفر اوردوسون

 

 

 

لاتین آلفابئتینده:

 

 

 

Azərbaycan eli dayaqdır sənə

 

Çırpınan bir ürək sənsən vətənə

 

Dayanma heç zaman, yaşa TRƏXTUR

 

Qoy sel kimin aşa-daşa TRƏXTUR

 

Səndə SəttarXanın şöhrəti vardır

 

Yerişin meydanda şanlı vuqardır

 

TRƏXTURun kimdən yoxdur qorxusu

 

Ay elin vətənin zəfər ordusu

 

 

Gözlərin hamısı bağlıdır sənə

 

Sən Dan ulduzusan gözəl vətənə

 

Boğazımda səsin, qanımda boyan

 

Ay mənim aslanım, bəbrim, pələngim

 

 

Hər meydanda vardır iki qapı

 

Biri baxır ğəmə, biri də şanlı

 

TRƏXTUR açacaq şanlı qapısın

 

Meydanda quracaq zəfər ordusun

 

 

 

 

 

ترختور تاخیمی ائلدن گوج آلیر:

 

 

ترختور تاخیمی ائلدن گوج آلیر

دوشمان اوره یینه ولوله سالیر

ائلین قارتالیدیر گئت-گئت اوجالیر

اوجال ترختوروم سئویندیر بیزی

 

قوتلودور یولونوز بابالار كیمی

مئیداندا سینه گل قایالار كیمی

سالدیر دوشمانلارا دالغالار كیمی

سالدیر ترختوروم سئویندیر بیزی

 

مئیدانا گیرنده سانكی گول آچیر

سئونلر سئوینج دن قوش كیمی اوچور

قوللارین هر كیمین گؤنلونو آچیر

قول آت ترختوروم سئویندیر بیزی

 

اگنینه گئیدییین تورك بایراغیدیر

او قان بویاسیدیر ائلین قانیدیر

توم گوجونله یورو دؤیوش چاغیدیر

دؤیوش ترختوروم سئویندیر بیزی

 

آرخالان ائلینه ائلدیر دایاغین

قارانلیق یوللاردا ائلدیر چیراغین

قوی ائلینله گلسین آدین سوراغین

ائلین «دان» اولدوزو سئویندیر بیزی

 

سؤك دوشمان قالاسین تیترت دونیانی

داماریندا آخیر بابكین قانی

اوجالت بیر داهادا آزربایجانی

اوجالت ترختوروم سئویندیر بیزی

 

 

 

لاتین آلفابئتینده:

 

TRƏXTUR taxımı eldən güc alır

 

Düşmən ürəyinə vəlvələ salır

 

Elin qartalıdır get-get ucalır

 

Ucal TRƏXTURum sevindir bizi

 

 

 

Qutludur yolunuz babalar kimi

 

Meydanda sinə gəl qayalar kimi

 

Saldır düşmənlərə dalğalar kimi

 

Saldır TRƏXTURum sevindir bizi

 

 

 

Meydana girəndə sankı gül açır

 

Sevənlər sevincdən quş kimi uçur

 

Qolların hər kimin gönlünü açır

 

Qol at TRƏXTURum sevindir bizi

 

 

 

Əyninə geydiyin TÜRK bayrağıdır

 

O qan boyasıdır, elin qanıdır

 

Tum gücünlə yürü döyüş çağıdır

 

Döyüş TRƏXTURum sevindir bizi

 

 

 

Arxalan elinə eldir dayağın

 

Qaranlıq yollarda eldir çırağın

 

Qoy elinlə gəlsin adın sorağın

 

Elin Dan ulduzu sevindir bizi

 

Vətən həsrəti

 

Yenə cilvələnir vətən qözümdə

Mərd kimi duyuram hünər özümdə

Durmuşam yenədə əsgi sözümdə

 

Qəhrəman elimi azad istərəm

Ana toprağımı abad istərəm

 

Budur dalğalanan qocaman xəzər

Onu laçın kimi xəyalım gəzər

Sağ olsaydı əgər babamız azər

 

Öz oğullarını axtarardı o

Bizi bu zülmətdən qurtarardı o

 

Uzaxdan  görürəm axan arazı

Deşilir qəlbimin köhnə yarası

Ikiyə bölünmüş bu ay parası

 

Navax birləşəcək –kim bülür bunu

Nazaman görəcək ana oğlunu

 

Bir tərəf dağistan bir tərəf zəncan

Sərin suyun havan xalqa verir can

Sənə qurban olum ay azərbaycan

 

Vətan – vətan  deyə düşmüşük dildən

Özün çağır bizi bu qurbət eldən

 

Sənə qurban olum gözəl abşoran

Adınla nurlanır hər ev hər salon

Gecə-gündüz axan o gara altun

 

Elimin yurdumun iftixarıdır

Şərəfi şöhrəti eetibarıdır

 

Sənə qurban olum şanlı təbrizim

Ticarətdə adlı-sanlı təbrizim

Məçidli mərsiyə xanlı təbrizim

 

Fəhlə kətlilərə de məndən salam

Bilsinlər ki hələ diriyəm sağam

 

Bakı 1957-MƏHƏMMƏD BİRİYA

 

وطن  حه سره تی

 

یئنه جیلوه له نیر وه طه ن  گؤزومده

مرد كیمی دویورام هونه ر اؤزومده

دورموشام  یئنه ده  اسگی سؤزومده

 

قه هره مان ائلیمی آزاد ایسته ره م

انا توپراغیمی آباد ایسته ره م

 

بودور دالغالانان قوجامان خه زه ر

اونو لاچین كیمی خه یالیم  گه زه ر

ساغ اولسایدی اگه ر  بابامیز آزر

 

ئوز اوغوللارینی آختاراردی او

بیزی بو ظولمه تده ن قورتاراردی او

 

اوزاخدان گؤروره م آخان آرازی

دئشیلیر قلبیمین كؤهنه یاراسی

ایكی یه بؤلونموش بو آی پاراسی

 

ناواخ بیرله شه جه ك كیم بولور بونو

نازامان گؤره جه ك آنا اوغلونو

 

بیر طه ره ف  داعیستان بیر طه ره ف  زنجان

سه رین سویون هاوان خالقا وئریر جان

سه نه قوربان اولوم آی آزربایجان

 

وه طه ن وه طه ن دئیه دوشموشوك دیلده ن

ئوززون چاغیر بیزی بو قوربه ت ائلده ن

 

سنه قوربان اولوم گؤزه ل آبشورون

آدینلا نورلانیر هه ر ائو هه ر سالون

گئجه گوندوز آخان او قارا آلتون

 

ائلیمین یوردومون ایفتیخاریدیر

شه ره فی  شووكه تی  اعتیباریدیر

 

سنه قوربان اولوم شانلی  ته بریزیم

تیجاره تده  آدلی-سانلی ته بریزیم

مچیدلی مه رثیه خانلی ته بریزیم

 

فحله كتدیلیله ره دئ  مه نده ن سالام

بیلسینله ر كی هه له  دیرییه م ساغام

 

باكی 1957-مه حه ممه د بی رییا

 

 

Urmu

Yurdumu bürüyüb  cəlalın urmu

Bundan artıx nədir xəyalın urmu

 

Həsrətin çəkirdim illərdən bəri

Eyləmişdi məni eşqin sərsəri

Nahayət baharın bir xoş səhəri

Qismət oldi mənə visalın urmu

 

ətrafın təpədir səfalı dağdır

hər yerin baxçadır çəməndir bağdır

el tək alnın açıx üzündə ağdır

mənə ilham verir o halın urmu

 

görünmür gözümə zülmüdn nişan

azad nəfəs çəkir bu azərbaycan

görüm göylərinə çökməsin duman

xalq göstərməsin zavalın urmu

 

mən ki ayax basdım buşad gülşənə

qoymaram kəc baxa düşmanlar sənə

gül mənim sözümdən fərəhlən yenə

gül kimi açılsın camalın urmu

 

layiqsən bilirəm dəərin hörmətə

vurqunsan ədəbə  elmə hikmətə

salıbdır görəni dərin heyrətə

elmin məərifətin kamalın urmu

 

bir gün surağına gələrsa cəllad

namərdəm sənə gər etməsəm imdad

şairəm sözümü soylərəm azad

dünyada yox sənin misalın urmu

MƏHƏMMƏ BİRİYA

اورمو

یوردومو بورویوب  جه لالین اورمو

بوندان آرتیق نه دیر  خه یالین  اورمو

 

حه سره تین  چه كیردیم  ایلله رده ن  به ری

ائیله میشدی مه نی  عشقین  سه ر سه ری

ناهایه ت  باهارین بیر خوش   سه حه ری

قیسمه ت  اولدی مه نه ویصالین اورمو

 

اطرافین  ته په دیر  صفالی داغدیر

هه ر  یئرین باخچادیر  چه مه ندیر  باغدیر

ائل  ته ك النین آچیخ اوزونده آغدیر

مه نه  ایلهام  وئریر او حالین  اورمو

 

گؤرونمور گؤزومه ظولموده ن  نیشان

آزاد  نه فه س  چه كیر بو آزربایجان

گؤروم گؤیله رینه  چوكمه سین دومان

خالق گؤسته رمه سین  زاوالین اورمو

 

مه ن كی آیاخ باسدیم بو شاد گولشه نه

قویمارام كه ج باخا دوشمانلار  سه نه

گول  مه نیم  سؤزومده ن فه ره حلن  یئنه

گول كیمی آچیلسین جامالین اورمو

 

لاییق سه ن  بیلیره م ده رین حؤرمه ته

وورغونسان اده به  , علمه , حیكمه ته

سالیبدیر گؤره نی  ده رین حئیره ته

علمین  معرفتین , كامالین اورمو

 

بیر گون سوراغینا گله ر سه  جه للاد

نامه رده م  سه نه  گه ر ائتمه سه م  ایمداد

شاعیره م  سؤزومو  سؤیله ره م آزاد

دونیادا یوخ سه نین  میثالین  اورمو

مه حه ممه د بی رییا(محمد بیریا)1323

 

 

Təhəssür

Cavanlığ çağımız Keçib getdi hey

Az qalıb əcəlim şikarə gəlsin

Ömrümün günəşi qurub etdi hey

Deyin arzılarım məzarə gəlsin

 

Dünyayə gəldiyim dəqiqədən mən

Hayatı bilmişəm nəfsimə düşmən

Həqiqət axtaran məni istəyən

ədəm söylənilən diyarə gəlsin

 

bir adətdir açıx söz demək mənə

tikan tək görüqnür gül çiçək mənə

məhəbbət yetirən hər ürək mənə

yerin çehvəri tək mədarə gəlsin

 

gəlib  ayla günəş dursa üz-üzə

qaranlığ gecələr dönsə günduzə

artığ inanmıram hər gülən üzən

gələn qoy başıma dubarə gəlsin

 

aaləmdə görmədim zövq-i səadət

həmişə həmdəmim oldu fəlakət

vəfadən dəm vuran əhli sidaqət

haqqımda qətii bir qərarə gəlsin

 

çəkdim çəfasini çox insanların

huquqı məhv olaub tapdalanların

mən kimi dəhridə aldananların

qəlbinə   ərşidən şərarə gəlsin

 

Sevgilim başına qara bağlasın

Bulağ tək gözündən sular çağlasın

Düşmanlarım gülsün doslar ağlasın

Gözlərinin yaşı izarə gəlsin

 

Yazan  - MƏHƏMMƏD BİRİYA1323

ته حه سسور

جاوانلیغ چاغیمیز كئچیب گئددی هئی

آز قالیب اجه لیم  شیكاره  گه لسین

عومرومون  گونه شی    قوروب  ائتددی هئی

دئیین آرزیلاریم  مه رازه   گه لسین

 

دونیایه گه لدیییم  ده قیقه ده ن مه ن

حایاتی بیلمیشه م  نه فسیمه  دوشمه ن

حه قی قه ت  آختاران  مه نی  ایسته یه ن

عه ده م  سؤیله نیله ن دییاره  گه لسین

 

بیر عاده تدیر آچیخ سؤز دئمه ك  مه نه

تیكان ته ك گؤرونور گول چیچه ك  مه نه

مه حه ببه ت   یئتیره ن  هه ر  اوره ك مه نه

یئرین مئحوه ری  ته ك  مداره گه لسین

 

گه لیب آیلا گونه ش  دورسا اوز اوزه

قارانلیغ گئجه له ر  دؤنسه گوندوزه

آرتیغ اینانمیرام هه ر گوله ن اوزه

گه له ن  قوی باشیما دوباره گه لسین

 

عاله مده  گؤرمه دیم  ذوق ی  سه عاده ت

هه میشه  هه مده میم  اولدو  فه لاكه ت

وه فاده ن  ده م ووران اهلی  صه داقه ت

حاققیمدا قطعی بیر قه راره  گه لسین

 

چه كدیم  جه فاسینی  چوخ اینسانلارین

حوقوقی  مه حو اولوب تاپدالانلارین

مه ن  كیمی  ده هریده  آلدانانلارین

قه لبینه  عه رشینه  شه راره  گه لسین

 

سئوگیلیم باشینا قارا باغلاسین

بولاغ ته ك  گؤزونده ن سولار چاغلاسین

دوشمانلاریم گولسون , دوسلار آغلاسین

گؤزله رینین یاشی  عیذاره گه لسین

 

یازان : مه حه ممه د بی رییا

1323